Τα βασικά για τα επιχειρηματικά μοντέλα στο ηλεκτρονικό εμπόριο
- Επιχειρηματικά μοντέλα για επιχειρήσεις: Πώς μπορείτε να προωθείτε προϊόντα και υπηρεσίες σας σε καταναλωτές (B2C), άλλες επιχειρήσεις (B2B), μέσω τρίτων ή συνδρομητικά.
- Επιχειρηματικά μοντέλα για ιδιώτες: Σε ποιο κοινό απευθύνεστε (C2C ή C2B) και πού μπορεί να βρίσκει προϊόντα και υπηρεσίες σας.
- Ηλεκτρονική αγορά (marketplace): Πώς μπορείτε να διαθέτετε προϊόντα και υπηρεσίες σας στην ηλεκτρονική αγορά (marketplace).
Χονδρική πώληση (Business to Business – B2Β)
Εάν η επιχείρησή σας απευθύνεται αποκλειστικά σε άλλους οργανισμούς ή επαγγελματίες, τότε το μοντέλο της χονδρικής πώλησης είναι αυτό που θα σας επιτρέψει να πετύχετε τους στόχους σας και να προσελκύσετε το κοινό που έχετε θέσει ως στόχο.
Ένα παράδειγμα επιχείρησης που δραστηριοποιείται στο χονδρικό εμπόριο είναι μια αλυσίδα σουπερμάρκετ που προμηθεύει αποκλειστικά επαγγελματίες, π.χ. στον κλάδο της φιλοξενίας ή της εστίασης.
Τα θετικά ενός τέτοιου επιχειρηματικού μοντέλου είναι ότι:
- Απευθύνεστε σε κοινό που είναι συνήθως επαναλαμβανόμενο και, συνεπώς, πιο εύκολα πιστό σε εσάς.
- Έχετε ήδη αυτοματοποιημένες διαδικασίες.
- Μπορείτε να διαμορφώνετε την εμπορική πολιτική που σας εξυπηρετεί.
Στον αντίποδα, ενδέχεται η αρχική επένδυση για να εισχωρήσετε στο B2B ηλεκτρονικό εμπόριο να είναι υψηλή και ο ανταγωνισμός να είναι μεγάλος.
Λιανική πώληση (Business to Consumer – B2C)
Στην περίπτωση που έχετε μια επιχείρηση ή παρέχετε μια υπηρεσία που απευθύνεται άμεσα στον καταναλωτή, τότε ανήκετε στην κατηγορία του λιανικού εμπορίου. Αυτό είναι το πιο παραδοσιακό επιχειρηματικό μοντέλο αλλά και το πιο οικείο προς τον καταναλωτή.
Για να ξεκινήσετε με το μοντέλο λιανικής πώλησης στο διαδίκτυο, χρειάζεστε μόνο τις βασικές γνώσεις γύρω από το ηλεκτρονικό εμπόριο, π.χ.:
- Επιλογή πλατφόρμας.
- Διαδικασίες εκτέλεσης και αποστολής μιας παραγγελίας.
- Διαχείριση των πελατών.
- Προώθηση μέσα από ψηφιακά κανάλια.
Θα πρέπει να έχετε υπόψη ότι ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος. Για να κερδίσετε μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά, πρέπει να βρείτε τρόπους να διαφοροποιηθείτε από τον ανταγωνισμό σε τομείς, όπως:
- Τιμές
- Προσφορές
- Επιλογή φάσματος προϊόντων
- Εξυπηρέτηση πελατών
- Διαδικασία παράδοσης και επιστροφών
Εκτέλεση και αποστολή μέσω τρίτων (dropshipping)
Εάν δεν διαθέτετε μεγάλο κεφάλαιο εκκίνησης, αλλά είστε διατεθειμένοι να εισέλθετε στον κόσμο του ηλεκτρονικού εμπορίου, μπορείτε να το επιτύχετε μέσω τρίτων (dropshipping).
Πιο συγκεκριμένα, το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να δημιουργήσετε ένα e-shop όπου θα παρουσιάσετε τα προϊόντα που θέλετε να πουλήσετε. Δεν χρειάζεται να επενδύσετε ούτε σε εμπόρευμα ούτε σε αποθηκευτικό χώρο ούτε σε μεταφορικές εταιρείες.
Εσείς απλά πρέπει να έρθετε σε συνεννόηση με τους προμηθευτές ως προς την εμπορική πολιτική και, κατόπιν, να στήσετε την ηλεκτρονική παρουσία των προϊόντων στο e-shop σας. Τη διαχείριση και την εκτέλεση της παραγγελίας θα την αναλάβει εξολοκλήρου ο προμηθευτής.
Παρόλα αυτά, το dropshipping ενέχει ρίσκο. Για παράδειγμα, εάν ένας προμηθευτής καθυστερεί τις αποστολές προς εσάς ή δεν έχει διαθέσιμο απόθεμα, θα υπάρξουν δυσαρεστημένοι καταναλωτές που, ενδεχομένως, να μην σας επιλέξουν ξανά.
Μια από τις πιο διαδεδομένες πλατφόρμες dropshipping παγκοσμίως είναι και η AliExrpess, όπου μέσω απλών διαδικασιών πώλησης και προώθησης προϊόντων, παρέχεται πρόσβαση σε ένα ευρύ κοινό.
Συνδρομητικό ηλεκτρονικό εμπόριο
Στις συνδρομητικές υπηρεσίες ο χρήστης δημιουργεί συνδρομή για να:
- Λαμβάνει τα προϊόντα σας σε καθορισμένο χρόνο, π.χ. σε μηνιαία βάση.
- Έχει πρόσβαση σε μια υπηρεσία πληρώνοντάς την σε προκαθορισμένο χρόνο.
Σε κάθε περίπτωση, μπορείτε να παρέχετε στους πελάτες σας διάφορες βαθμίδες πακέτων, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να επιλέξουν αυτό που τους εξυπηρετεί καλύτερα.
Ένα παράδειγμα συνδρομητικού μοντέλου για προϊόντα είναι το Lookfantastic, όπου ο χρήστης επιλέγει να λαμβάνει καλλυντικά προϊόντα είτε μιας συγκεκριμένης κατηγορίας, είτε μιας συγκεκριμένης εταιρείας, είτε τυχαία, σε μηνιαία βάση, πληρώνοντας την αντίστοιχη συνδρομή.
Στο κομμάτι των συνδρομητικών υπηρεσιών, συναντάμε πλατφόρμες όπως το Netflix και το Spotify. Οι χρήστες απολαμβάνουν τις συγκεκριμένες υπηρεσίες, ανάλογα με το πακέτο που έχουν επιλέξει και πληρώνοντας αντίστοιχα το ποσό της συνδρομής σε μηνιαία βάση.
Ιδιώτης προς ιδιώτη (Consumer to Consumer – C2C)
Εάν είστε ιδιώτης και τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες σας απευθύνονται αποκλειστικά σε άλλους ιδιώτες, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε συγκεκριμένες πλατφόρμες για να στοχεύσετε στο κοινό που επιθυμείτε.
Στις πλατφόρμες αυτές, έχετε πρόσβαση τόσο εσείς όσο και το κοινό-στόχος. Σας προσφέρουν τη δυνατότητα να:
- Δημιουργήσετε την τοποθέτηση του προϊόντος ή της υπηρεσίας που παρέχετε.
- Έχετε μια αμφίδρομη επικοινωνία με τον ενδιαφερόμενο.
- Πραγματοποιήσετε μια συναλλαγή.
Ενδεικτικά, πλατφόρμες μέσα από τις οποίες γίνεται πώληση προϊόντων ή παροχή υπηρεσιών από ιδιώτη σε ιδιώτη είναι:
- car.gr – κάποιος μπορεί να πουλήσει το αυτοκίνητό του.
- douleutaras.gr – τεχνικοί διαφόρων ειδικοτήτων δημιουργούν καταχωρίσεις με τις υπηρεσίες που παρέχουν και ο εκάστοτε ενδιαφερόμενος μπορεί να αγοράσει τη συγκεκριμένη υπηρεσία.
- doctoranytime.gr – εάν είστε γιατρός.
Ιδιώτης προς επιχείρηση (Consumer to Business - C2B)
Στην περίπτωση που είστε ιδιώτης και τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες σας απευθύνονται σε επιχειρήσεις, τότε το μοντέλο που αντιστοιχεί σε εσάς είναι αυτό του ιδιώτη προς επιχειρήσεις.
Εάν είστε δημοσιογράφος, διαχειριστής social media, φωτογράφος, σχεδιαστής ηλεκτρονικών σελίδων κ.ά., απευθύνεστε στην εκάστοτε επιχείρηση για να προσφέρετε τις υπηρεσίες σας.
Οι επιχειρήσεις μπορούν να σας βρουν και να συνάψουν συμφωνία μαζί σας μέσα από πλατφόρμες για παροχή υπηρεσιών προς επιχειρήσεις, όπως:
Εάν είστε επιχείρηση
Μέσα από συγκεκριμένες πλατφόρμες μπορείτε να διαθέσετε τα προϊόντα σας είτε έχετε ήδη e-shop είτε όχι.
Εσείς ορίζετε την εμπορική πολιτική σε συνεργασία με την κάθε ηλεκτρονική αγορά (marketplace). Για συγκεκριμένες ενέργειες πληρώνετε την αντίστοιχη προμήθεια, όπως για αγορά των προϊόντων σας ή απλά για κλικ σε αυτά.
Τέτοιες ηλεκτρονικές αγορές (marketplace) είναι το Amazon, το ebay και το ελληνικό Skroutz.
Εάν είστε ιδιώτης
Μέσα από αντίστοιχες πλατφόρμες μπορείτε να διαθέσετε τα προϊόντα σας ή να παρέχετε τις υπηρεσίες σας.
Εάν, για παράδειγμα, έχετε ένα διαμέρισμα και θέλετε να το νοικιάσετε σε κάποιον, υπάρχουν πλατφόρμες που σας δίνουν τη δυνατότητα να το κάνετε, όπως η Χρυσή Ευκαιρία.
1. Καταγράψτε τα προϊόντα και τις υπηρεσίες σας
Το πρώτο βήμα που πρέπει να κάνετε για να βρείτε το επιχειρηματικό μοντέλο που σας ταιριάζει είναι να αποκτήσετε ξεκάθαρη εικόνα για τα προϊόντα που πουλάτε ή τις υπηρεσίες που παρέχετε.
2. Βρείτε ποιο είναι το κοινό-στόχος σας
Με βάση τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που παρέχετε, μπορείτε να καταλήξετε στο κοινό στο οποίο απευθύνεστε.
Το κοινό στο οποίο στοχεύετε μπορεί να είναι:
- Επιχειρήσεις
- Ιδιώτες
- Επιχειρήσεις και ιδιώτες
3. Ενημερωθείτε για το κοινό-στόχο σας
Αφού βρείτε το κοινό στο οποίο στοχεύετε, είστε σε θέση να κάνετε την ερευνά σας για τις προτιμήσεις του, π.χ.:
- Ποιες είναι οι αγοραστικές συνήθειες του;
- Επιλέγει να κάνει τις αγορές του από e-shop;
- Προτιμά να αγοράζει προϊόντα σε μεγάλες συσκευασίες;
- Εάν απευθύνεστε σε επιχειρήσεις, έχει συνεργασία με ανταγωνιστές σας;
4. Κάντε αναλυτική έρευνα για τον ανταγωνισμό σας
Σειρά έχει η έρευνα για τους ανταγωνιστές σας. Ενδεικτικά, μπορείτε να ελέγξετε:
- Τι προϊόντα ή υπηρεσίες παρέχουν και πώς;
- Ποια είναι η επικοινωνιακή και εμπορική στρατηγική τους;
- Πώς τοποθετούνται στην αγορά;
- Πού προσφέρουν τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τους;
5. Καταλήξτε στο κατάλληλο επιχειρηματικό μοντέλο
Με βάση τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που παρέχετε, το κοινό στο οποίο απευθύνεστε και την παρακολούθηση του ανταγωνισμού, είστε πλέον σε θέση να καταλήξετε στο επιχειρηματικό μοντέλο που σας ταιριάζει.
Μπορείτε να ανατρέξετε στις αναλύσεις για τα:
6. Σχεδιάστε την εμπορική και επικοινωνιακή στρατηγική σας
Αφού βρείτε το μοντέλο που καλύπτει τις ανάγκες σας, πρέπει να σχεδιάσετε τη δική σας εμπορική και επικοινωνιακή στρατηγική.
Καλό είναι να σχεδιάσετε τη στρατηγική σας με γνώμονα πάντα την αποτελεσματική επένδυση και το κοινό στο οποίο απευθύνεστε.
Δείτε αναλυτικά πώς μπορείτε να διαμορφώσετε τη στρατηγική σας με παρακολούθηση του ανταγωνισμού.
- Το μοντέλο επιχείρηση προς ιδιώτες (B2C) από το Shopify: Σας βοηθά να στοχεύσετε σε πιο συγκεκριμένο κοινό πελατών (μόνο στα Αγγλικά).
- Οδηγός για αρχαρίους για την εκτέλεση και αποστολή μέσω τρίτων (dropshipping) από το Volusion: Σας βοηθά να αποφύγετε τις πιο συνηθισμένες παγίδες αυτού του μοντέλου και να πετύχετε τους στόχους σας (μόνο στα Αγγλικά).
- Το μοντέλο επιχείρηση προς επιχείρηση (B2B) στο ηλεκτρονικό εμπόριο από το tradegecko: Σας βοηθά να κατανοήσετε τις διαφορετικές εκδοχές του μοντέλου και να εκτιμήσετε εάν ταιριάζει στην επιχείρησή σας (μόνο στα Αγγλικά και για προχωρημένους).
