Ενδιαφερόμενα μέρη

Τι είναι τα ενδιαφερόμενα μέρη

Είναι τα άτομα και οι ομάδες ατόμων που επηρεάζονται και επηρεάζουν την επιχείρησή σας. Χωρίζονται σε:

• Εξωτερικά ενδιαφερόμενα μέρη: Μέτοχοι, επενδυτές, πελάτες, κοινωνία, η κυβέρνηση, προμηθευτές, συνέταιροι, κλαδικοί φορείς, ΜΚΟ και τα ΜΜΕ.
• Εσωτερικά ενδιαφερόμενα μέρη: Εργαζόμενοι και διοίκηση.

Η σχέση σας με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Η αλληλεπίδραση της επιχείρησής σας με τα ενδιαφερόμενα μέρη αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς της. Μερικά παραδείγματα της σχέσης αυτής είναι:

• Χρηματοδότηση των οικονομικών δραστηριοτήτων σας από επενδυτές και τράπεζες.
• Παραγωγή προϊόντων ή υπηρεσιών για τους καταναλωτές.
• Πρόσληψη αρμόδιων στελεχών για την ομαλή λειτουργία της επιχείρησής σας.
• Σχέση με την τοπική κοινωνία όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις σας.
• Συμμόρφωση με τις κανονιστικές ρυθμίσεις που τέθηκαν από τις αρμόδιες αρχές.

Γιατί είναι σημαντικά

Τα ενδιαφερόμενα μέρη είναι καθοριστικά για την εταιρεία σας σε θέματα που αφορούν:

• Στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης – Η συμβολή των ενδιαφερόμενων μερών είναι κρίσιμη για τη διαμόρφωση της στρατηγικής βιώσιμης ανάπτυξης. Αντιλαμβάνονται καλύτερα τα θέματα που απασχολούν τις ομάδες με τις οποίες αλληλεπιδρά η επιχείρησή σας.
• Εμπιστοσύνη και υποστήριξη – Η ανταπόκριση στις ανησυχίες των ενδιαφερόμενων μερών ενισχύει την εμπιστοσύνη και υποστήριξή τους. Ακόμα, βοηθά στην καλύτερη προσαρμογή και ανάπτυξη λύσεων για τις ανάγκες που μπορεί να έχουν οι μέτοχοι, οι εργαζόμενοι, οι ΜΚΟ, οι προμηθευτές σας κ.λπ.
• Λήψη αποφάσεων: Τα ενδιαφερόμενα μέρη σας μπορούν να συμβάλλουν στη λήψη σωστών αποφάσεων για θέματα ESG και πρωτοβουλίες εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Η ανεξαρτησία και η αμερόληπτη σκέψη τους, καθώς και οι ειδικές γνώσεις τους σε συγκεκριμένα θέματα, μπορούν να σας βοηθήσουν σε αυτόν τον τομέα.
• Επιχειρησιακή συνέχεια: Η αμοιβαία επωφελής σχέση και η αλληλεγγύη μεταξύ της εταιρείας σας και των εργαζομένων, πελατών και μη κυβερνητικών οργανώσεων, συμβάλλει στη βιωσιμότητα, την επιχειρησιακή συνέχεια και τη μακροπρόθεσμη κερδοφορία.
• Αντιμετώπιση κινδύνων: Τα ενδιαφερόμενα μέρη, όπως οι επενδυτές και οι μέτοχοί σας, μπορούν να αποτελέσουν τους θεματοφύλακες της εταιρείας σας. Καθότι έχουν άμεσο συμφέρον, δίνουν ιδιαίτερη προσοχή σε κινδύνους που ενδέχεται να υπονομεύσουν την επιτυχία και ανθεκτικότητα της επιχείρησής σας και αντιδρούν αναλόγως. Η στενή συνεργασία μαζί τους σας δίνει την ευκαιρία να προσαρμόσετε την πορεία σας και να αντιμετωπίσετε τους οικονομικούς, κανονιστικούς, κλιματικούς και κοινωνικούς κινδύνους εκ των προτέρων.

Στροφή προς βιώσιμες προσεγγίσεις

Καθώς οι επενδυτές, οι τράπεζες, οι ασφαλιστικές εταιρείες, οι εργαζόμενοι και η κοινωνία έχουν στρέψει την προσοχή τους στη διακυβέρνηση, και τις κλιματικές και κοινωνικές επιπτώσεις των εταιρειών, η μετάβαση σε ένα βιώσιμο οικονομικό μοντέλο είναι μια αναγκαία και ζωτική λύση για τον ιδιωτικό τομέα.

Τα ενδιαφερόμενα μέρη υποστηρίζουν ομόφωνα ότι η δημιουργία κερδών δεν μπορεί από μόνη της να είναι ο απώτερος σκοπός μιας εταιρείας.

Πλέον οι αξίες που αναζητούν τόσο οι διαχειριστές κεφαλαίων και τα χρηματοοικονομικά ιδρύματα όσο και οι καταναλωτές σας είναι:

• Ισορροπημένη περιβαλλοντική και κοινωνική προσέγγιση.
• Μελετημένη διαχείριση κινδύνων ESG.
• Βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο, με τις λειτουργίες και αντιλήψεις της διοίκησης να ευθυγραμμίζονται με την προσέγγιση «People -  Planet - Profit».

Υπεύθυνη κατανάλωση στην Ελλάδα

Η έρευνα «Future Consumer Index: Ελλάδα 2021» επιβεβαιώνει ότι 2 στους 3 Έλληνες καταναλωτές (66%) πιστεύουν πως οι εταιρείες πρέπει να γίνουν καταλύτες θετικής αλλαγής μέσα από βιώσιμες πρακτικές και διαδικασίες σε περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς τομείς.

Σχεδόν 3 στους 4 (71%) Έλληνες δηλώνουν ότι ο τρόπος που λειτουργεί μια επιχείρηση είναι τόσο σημαντικός όσο και τα προϊόντα / οι υπηρεσίες που προσφέρει. Επίσης είναι αποφασισμένοι να πάψουν να αγοράζουν τα προϊόντα μιας εταιρείας (63%) ή να παροτρύνουν τους φίλους και τις οικογένειές τους να κάνουν το ίδιο (47%) σε περίπτωση που χάσουν την εμπιστοσύνη τους σε αυτή.

Διαφάνεια και έμφαση σε κριτήρια ESG

Επικρατούν 4 τάσεις στο καταναλωτικό, επενδυτικό και μη κερδοσκοπικό κοινό σήμερα:

• Πρωτοφανής διαφάνεια – Τα κρίσιμα ζητήματα ESG έχουν άμεση επίδραση στην επιχείρησή σας.
• Επιδράσεις ενδιαφερόμενων μερών: Οι δυνατότητες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, των ΜΚΟ και των κοινωνικών ομάδων που υπερασπίζονται ευαίσθητα ζητήματα, μπορούν να επιφέρουν ευρύτερες ρυθμιστικές αλλαγές, που ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις για την επιχείρησή σας.
• Προσδοκίες καταναλωτών και εργαζομένων: Παρατηρείται άνοδος της υπεύθυνης καταναλωτικής συμπεριφοράς ως προς τους περιβαλλοντικούς (μόλυνση της ατμόσφαιρας, ρύπανση των ωκεανών, κρίση των πλαστικών αποβλήτων, απώλεια της βιοποικιλότητας) και τους κοινωνικούς παράγοντες (παιδική εργασία, ισότητα των φύλων, κοινωνική ένταξη και ποικιλομορφία, ανθρώπινα δικαιώματα κ.ά.). Επιπλέον οι εργαζόμενοι προτιμούν να δουλεύουν για υπεύθυνες επιχειρήσεις.
• Έμφαση χρηματοοικονομικών ιδρυμάτων και επενδυτών σε κριτήρια ESG: Υπάρχει η παγκόσμια τάση από τράπεζες και διαχειριστές κεφαλαίου, ανάμεσα στις οποίες βρίσκεται και η Eurobank, να χρηματοδοτούν επιχειρήσεις με μεγαλύτερες ευκαιρίες και χαμηλότερους κινδύνους ESG.

Η απάντηση των επιχειρήσεων στις νέες απαιτήσεις

Οι εταιρείες συνειδητοποιούν ότι οι αρνητικές περιβαλλοντικές ή κοινωνικές επιδόσεις ενέχουν οικονομικούς κινδύνους και μπορεί να υπονομεύσουν σοβαρά τη φήμη και την εξέλιξή τους.

Με την ταχύτητα και άμεση επίδραση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι χαμηλές επιδόσεις σε θέματα διαφθοράς ή απώλειας βιοποικιλότητας, όπως και η ανεύθυνη συμπεριφορά προς την τοπική κοινωνία, μπορούν να αποκτήσουν άμεση δημοσιότητα και να στρέψουν καταναλωτές και ολόκληρες κοινωνικές ομάδες εναντίον της επιχείρησης.

Οι έρευνες επιβεβαιώνουν πως οι επιχειρήσεις αντιλαμβάνονται τη νέα αντίληψη των καταναλωτών και τη στροφή τους προς υπεύθυνα προϊόντα στην προσπάθειά τους να μειώσουν το ατομικό τους περιβαλλοντικό ή κοινωνικό αποτύπωμα. Ως αποτέλεσμα, 7 στις 10 ελληνικές επιχειρήσεις πλέον σκοπεύουν να υιοθετήσουν σημαντικά κοινωνικά και περιβαλλοντικά μέτρα.

Αναγνώριση (stakeholder identification)

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πώς θα εντοπίσετε και θα προτεραιοποιήσετε τα ενδιαφερόμενα μέρη σας; Εάν η απάντηση είναι θετική, τότε έχετε σίγουρα 3-4 ομάδες κατά νου, όπως:

• Οι πελάτες σας
• Οι προμηθευτές και οι έμποροι/αντιπρόσωποί σας
• Οι συνεργαζόμενες τράπεζες και οι μέτοχοι της επιχείρησής σας
• Οι εργαζόμενοι της εταιρείας σας
• Η τοπική κοινωνία στον τόπο όπου βρίσκονται οι εγκαταστάσεις ή τα καταστήματά σας

Εφόσον γνωρίζετε τα ενδιαφερόμενα σας μέρη και τις ανάγκες τους, θα μπορέσετε να τους διαχειριστείτε πολύ καλύτερα, μετατρέποντας τους σε υποστηρικτές της επιχείρησής σας.

Για να προσδιορίσετε καλύτερα τους σημαντικούς αυτούς ανθρώπους και φορείς, κάνετε τις παρακάτω ερωτήσεις:

• Ποια άτομα ή ομάδες είναι πιθανό να επηρεαστούν από τις δραστηριότητές μου;
• Ποιες ομάδες θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις δραστηριότητες και την εξέλιξή μου;

Στη συνέχεια, επεκτείνετε τη λίστα σας με όσες ομάδες θεωρείτε σημαντικές για την επιχείρησή σας, διαμορφώνοντας την εικόνα των ενδιαφερόμενων μερών με την πάροδο του χρόνου, εάν κριθεί απαραίτητο.

Προτεραιοποίηση (stakeholder prioritisation)

Aπό την πληθώρα των ενδιαφερόμενων μερών σας, μόνο μερικά από αυτά έχουν κρίσιμη σημασία για την επιχείρησή σας. Καθώς οι ανάγκες και οι απαιτήσεις αυτών των μερών παίζουν αποφασιστικό ρόλο στη διαμόρφωση της στρατηγικής βιώσιμης ανάπτυξης και της μελλοντικής εξέλιξής σας, το επόμενο βήμα είναι η προτεραιοποίησή τους. Αυτό θα σας δώσει την ευκαιρία να επικοινωνείτε με τα σωστά άτομα (ή ομάδες) τη σωστή στιγμή.

Η προτεραιοποίηση των ενδιαφερόμενων μερών αξιολογείται με βάση την επιρροή και το ενδιαφέρον της κάθε ομάδας, μέσα από τις παρακάτω ερωτήσεις:

• Επιρροή – Τι επιρροή ή ισχύ έχει αυτή η ομάδα για σας; Πόσο σημαντικό είναι να είναι ευχαριστημένη με την πρόοδο και τα κέρδη σας; Πώς επιδρά σε άλλα ενδιαφερόμενα μέρη;
• Ενδιαφέρον: Πώς επηρεάζεται αυτή η ομάδα από τις δραστηριότητές σας; Πόσο σημαντικός είναι ο αντίκτυπός σας γι’ αυτήν; Είναι σκεπτική ή θετική με τις δραστηριότητές σας;

Χαρτογράφηση (stakeholder mapping)

Ο χάρτης των ενδιαφερόμενων μερών διευκολύνει την ιεράρχηση των ομάδων σύμφωνα με την επιρροή και το ενδιαφέρον τους. Έτσι συμβάλλει στην αποτελεσματική εμπλοκή και ενεργή συμμετοχή των ομάδων αυτών.

Στον παρακάτω χάρτη, στον πράσινο κύκλο είναι η σημαντικότερη ομάδα. Η εταιρεία πρέπει να θέσει σε υψηλή προτεραιότητα τη συνεργασία και τη σχέση μαζί της.

Η στενή επαφή και η καλή επικοινωνία με τα ενδιαφερόμενα μέρη συνεισφέρει και στην κατανόηση των πραγματικών στόχων και προσδοκιών τους.

Η χαρτογράφηση των ενδιαφερόμενων μερών είναι η αρχή ενός αποτελεσματικού σχεδίου εμπλοκής και συμμετοχής των μερών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και τη διαμόρφωση της στρατηγικής βιώσιμης ανάπτυξής.

4 βήματα χαρτογράφησης των ενδιαφερόμενων μερών

Εμπλοκή και συμμετοχή των ενδιαφερόμενων μερών (stakeholder engagement)

Η εμπλοκή των ενδιαφερόμενων μερών σας, όπως και η ανάλυση ουσιαστικότητας, αξιοποιούνται κατά την προετοιμασία της στρατηγικής και του απολογισμού βιώσιμης ανάπτυξης.

Χωρίς τη συμβολή των ενδιαφερόμενων μερών σας, οποιαδήποτε προσέγγιση για τη βιωσιμότητα θα περιορίζεται στο προσωπικό σας συμφέρον και όχι στη δημιουργία ευρύτερου οφέλους και την ικανοποίηση των πραγματικών αναγκών σας.

Η αλληλεπίδραση με τα ενδιαφερόμενα μέρη και οι προσδοκίες τους μπορεί να σας αποφέρουν νέα και πολλές φορές απροσδόκητα στοιχεία, με αποτέλεσμα να βελτιώσετε τη στρατηγική σας.

Αν και η διαδικασία της αλληλεπίδρασης με τα ενδιαφερόμενα μέρη σας δεν είναι πάντα εύκολη, είναι απαραίτητη για τη διαμόρφωση βιώσιμων προϊόντων και λύσεων, καθώς και για τη μακροπρόθεσμη κερδοφορία σας.

4 συμβουλές για επιτυχημένη αλληλεπίδραση

Για να εξασφαλίσετε μια επιτυχημένη αλληλεπίδραση με τα ενδιαφερόμενα μέρη σας, πρέπει να:

• Προσαρμόζεστε στις ανάγκες, τις συνήθειες και τους τρόπους επικοινωνίας της εκάστοτε ομάδας.
• Είστε ξεκάθαροι όσον αφορά τα ζητήματα που πρόκειται να διαπραγματευτούν.
• Κρατήσετε ανοιχτή και ειλικρινή γραμμή επικοινωνίας, ιδίως όταν πρόκειται για αρνητικά γεγονότα. Όσο συντομότερα ενημερωθούν τα ενδιαφερόμενα μέρη σας, τόσο πιο γρήγορα θα έρθει η απαραίτητη λύση.
• Παραμένετε διαθέσιμοι. Διατηρώντας ένα ανεμπόδιστο κανάλι επικοινωνίας, μέσα από το οποίο μπορείτε να μάθετε περισσότερα για τα ζητήματα που προκύπτουν, μένετε κοντά στις προσδοκίες, τα ρίσκα και τις ευκαιρίες.

• Καθώς ο Έλληνας καταναλωτής αλλάζει, πόσο έτοιμη είναι η επιχείρησή σας να ανταποκριθεί; στον διαδικτυακό τόπο ey.com.

Στα Αγγλικά:

• 7 Benefits of Stakeholder Engagement, στον διαδικτυακό τόπο keyahconsulting.com.
• ESG issues for corporates, στον διαδικτυακό τόπο cliffordchance.com.
• Five-Step Approach to Stakeholder Engagement, στον διαδικτυακό τόπο bsr.org.
• Larry Fink's Letter to CEOs, στον διαδικτυακό τόπο blackrock.com.
• Project Stakeholders - Who Are They & Why Are They Important? στον διαδικτυακό τόπο teamwork.com.
• Stakeholder Mapping 101: A Quick Guide to Stakeholder Maps, στον διαδικτυακό τόπο projectmanager.com.
• Sustainability Strategy Simplified, στον διαδικτυακό τόπο corporate-citizenship.com.
• The importance of stakeholders: identifying and prioritizing stakeholder engagement, στον διαδικτυακό τόπο simplystakeholders.com.
• Unlocking Tomorrow’s ESG Opportunities, στον διαδικτυακό τόπο bcg.com.
• Why Are Stakeholders Important? στον διαδικτυακό τόπο reference.com.