Με θέµα τις εργασιακές σχέσεις και την ευελιξία στην αγορά εργασίας, και µε στόχο τη σύνδεση της ευρωπαϊκής εµπειρίας µε την ελληνική πραγµατικότητα πραγµατοποιήθηκε την Παρασκευή 22 Απριλίου 2004, Ηµερίδα που διοργάνωσε το Ελληνικό Παρατηρητήριο της Οικονοµικής Σχολής του Λονδίνου (LSE). Αποκλειστικός χορηγός της Ηµερίδας ήταν η Eurobank.
Με θέµα τις εργασιακές σχέσεις και την ευελιξία στην αγορά εργασίας, και µε στόχο τη σύνδεση της ευρωπαϊκής εµπειρίας µε την ελληνική πραγµατικότητα πραγµατοποιήθηκε την Παρασκευή 22 Απριλίου 2004, Ηµερίδα που διοργάνωσε το Ελληνικό Παρατηρητήριο της Οικονοµικής Σχολής του Λονδίνου (LSE). Αποκλειστικός χορηγός της Ηµερίδας ήταν η Eurobank.
Κεντρικός οµιλητής της ηµερίδας ήταν ο καθηγητής Stephen Nickell, ένας από τους πιο διακεκριµένους οικονοµολόγους στο χώρο, καθηγητής του LSE, πρόεδρος της Βασιλικής Ακαδηµίας Οικονοµολόγων της Βρετανίας και µέλος της Νοµισµατικής Επιτροπής της Τράπεζας της Αγγλίας. Ο καθηγητής Nickell ανέπτυξε το θέµα µε βάση την ευρωπαϊκή εµπειρία και αναφέρθηκε συγκεκριµένα στο περιοριστικό θεσµικό πλαίσιο στην αγορά εργασίας στις διάφορες ευρωπαϊκές χώρες σε σχέση µε το πρόβληµα της δοµικής και µακροχρόνιας ανεργίας. Βασιζόµενος στα συµπεράσµατα της µακροχρόνιας έρευνάς του πάνω στο θέµα, ο καθηγητής διατύπωσε τρεις βασικές προτάσεις πολιτικής:
(α) την αναδιάρθρωση του συστήµατος κοινωνικής ασφάλισης, µε µείωση του ποσοστού του επιδόµατος ανεργίας σε σχέση µε το µισθό και αύξηση των κινήτρων για σύντοµη ανεύρεση νέας εργασίας,
(β) τη µείωση των θεσµικών και άλλων περιορισµών που εµποδίζουν την ένταξη µεγάλων τµηµάτων του πληθυσµού (µακροχρόνια ανέργων και οικονοµικά ανενεργών) στο ενεργό εργατικό δυναµικό, και
(γ) την ορθολογικοποίηση του συστήµατος πρόωρης συνταξιοδότησης ώστε να αποφεύγεται η ενθάρρυνση της απόσυρσης από την αγορά εργασίας.
Η Ηµερίδα, φιλοξένησε επίσης τις τοποθετήσεις ερευνητών ειδικών στα θέµατα ευελιξίας στην ελληνική αγορά εργασίας, που ανέπτυξαν τις θέσεις τους σε σχέση µε τις διαπιστώσεις του καθηγητή κ. Nickell και την παρούσα ελληνική πραγµατικότητα. Ο ∆ρ Βασίλης Μοναστηριώτης, Λέκτορας Πολιτικής Οικονοµίας του LSE, επικεντρώθηκε στις ιδιαιτερότητες της Ελληνικής οικονοµίας, ειδικώς σε σχέση µε το µέγεθος της αραοικονοµίας, τη δοµή της πλειοψηφίας των επιχειρήσεων (µικροµεσαίες και οικογενειακές επιχειρήσεις), και το τεχνολογικό έλλειµµα (χαµηλή ανάπτυξη και απορρόφηση νέων τεχνολογιών), που, όπως είπε, αλλάζουν τις παραµέτρους του εργασιακού ζητήµατος σε σχέση µε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Επίσης παρουσίασε µια σειρά διαπιστώσεων σχετικά µε τη σχέση µεταξύ ευελιξίας και κρατικού παρεµβατισµού καθώς και µεταξύ της συνύπαρξης διαφόρων µορφών εργασιακής ευελιξίας και της αποτελεσµατικότητάς τους.
Το θέµα των µορφών εργασιακής ευελιξίας ανέπτυξαν µε περισσότερες λεπτοµέρειες ο ∆ρ Σταύρος Γαβρόγλου, υπεύθυνος του Τµήµατος Μελετών Αγοράς Εργασίας του Παρατηρητηρίου Απασχόλησης του ΟΑΕ∆ και η ∆ρ ∆άφνη Νικολίτσα, του Οικονοµικού Πανεπιστηµίου της Αθήνας.
Και οι δύο ερευνητές τόνισαν την ουσιαστική υστέρηση της Ελληνικής αγοράς εργασίας στον τοµέα της οργανωτικής ευελιξίας (functional flexibility) και την επικράτηση ορισµένων µόνο εκφάνσεων αριθµητικής ευελιξίας, που όµως συχνά συνδέεται µε χαµηλότερα επίπεδα αµοιβών ή συνθηκών εργασίας, αλλά κυρίως εργασιακής ασφάλειας. Ο ∆ρ Γαβρόγλου επισήµανε ότι συγκεκριµένες µορφές αριθµητικής ευελιξίας παρουσιάζουν µια µη-γραµµική σχέση µε την οικονοµική επίδοση των επιχειρήσεων, καταλήγοντας στη διαπίστωση ότι η ευελιξία, είναι καλή στο βαθµό που εξασκείται µε µέτρο. Η ∆ρ Νικολίτσα εστίασε τις προτάσεις της στην παροχή εξειδικευµένης εκπαίδευσης και συνεχούς επαγγελµατικής κατάρτισης, η απουσία της οποίας µειώνει την οργανωτική ευελιξία και κατά συνέπεια και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και εντείνει το πρόβληµα της µακροχρόνιας ανεργίας.
Στα πλαίσια της σύνδεσης έρευνας και πολιτικής, στο πλαίσιο της Ηµερίδας δόθηκε επίσης η δυνατότητα στους τρεις κεντρικούς φορείς (κυβέρνηση, ΣΕΒ, ΓΣΕΕ) στην Ελληνική αγορά εργασίας να αναπτύξουν τις θέσεις τους σε σχέση µε το εργασιακό ζήτηµα και τον επικείµενο διάλογο για την αναδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων.
Ο υπουργός Οικονοµίας και Οικονοµικών κ. Γιώργος Αλογοσκούφης, χαιρετίζοντας την ηµερίδα, επικέντρωσε την οµιλία του στη διαφορετικότητα των επιµέρους αγορών εργασίας στην Ελλάδα, τονίζοντας τις διαφορετικές συνθήκες που επικρατούν στον αδήλωτο (ανασφάλεια), ιδιωτικό (µερική ευελιξία), και δηµόσιο τοµέα (προστατευτισµός). Επισήµανε ότι η αναδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων συνδέεται άµεσα µε την αναδιάρθρωση των ωρών απασχόλησης αλλά και µε την διαµόρφωση µιας συνεπούς και συµβατής µε τις ανάγκες της ελληνικής αγοράς εργασίας µεταναστευτικής πολιτικής, ενώ επανέλαβε τις προθέσεις της κυβέρνησης για την διεξαγωγή ενός ουσιαστικού διαλόγου µε τη συµµετοχή όλων των κοινωνικών εταίρων.
Ο πρόεδρος του ΣΕΒ κ. Οδυσσέας Κυριακόπουλος επικεντρώθηκε στη σχέση µεταξύ εργασιακής ευελιξίας και ανταγωνιστικότητας, σηµείωσε ότι ευελιξία δεν πρέπει να συνεπάγεται αύξηση της ανασφάλειας για τους εργαζοµένους, και τόνισε την ανάγκη ενός ουσιαστικού και ολοκληρωµένου διαλόγου για την εξεύρεση λύσεων µε µακροχρόνια προοπτική. Στα πλαίσια αυτού του διαλόγου αναφέρθηκε στο συναινετικό κλίµα που υπάρχει µεταξύ ΣΕΒ και ΓΣΕΕ σε θέµατα όπως η εργασιακή υγεία και η ασφάλεια στους χώρους εργασίας και εξέφρασε την ελπίδα ότι αντίστοιχες προσεγγίσεις θα υπάρξουν και σε άλλα θέµατα, που άπτονται του µισθολογικού και άλλων εργατικών διεκδικήσεων.
Από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της ΓΣΕΕ κ. Αλέξανδρος Καλύβης αµφισβήτησε την εικόνα για τον δηµόσιο τοµέα που παρουσίασε ο υπουργός Οικονοµικών και έθεσε θέµα διαµόρφωσης µιας µακροοικονοµικής και νοµισµατικής πολιτικής που δεν θα καθιστά αναγκαίες σκληρές και αντιλαϊκές αναδιαρθρωτικές παρεµβάσεις στην αγορά εργασίας. Τόνισε ότι η συζήτηση περί εργασιακής ευελιξίας κακώς αφορά στην αναδιανοµή της ίδιας ποσότητας εργασίας και εργατικών εισοδηµάτων σε ένα µεγαλύτερο κοµµάτι του εργατικού δυναµικού (π.χ., µέσω µορφών ηµι-απασχόλησης), καθώς το ζητούµενο θα έπρεπε να είναι η συνολική αύξηση της απασχόλησης µε παράλληλη τόνωση των εργατικών εισοδηµάτων και περιορισµό της υπερ-κερδοφορίας των επιχειρήσεων.
Συµπερασµατικά η Ηµερίδα προσέφερε µία σηµαντική ευκαιρία για την ανάπτυξη του διαλόγου για τις εργασιακές σχέσεις στην Ελλάδα, µε άµεση αναφορά σε πολιτικές και προβληµατισµούς που έχουν αναπτυχθεί και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. ∆ίνοντας τη δυνατότητα στους βασικούς φορείς όπως η κυβέρνηση, ο ΣΕΒ και η ΓΣΕΕ να τοποθετηθούν πάνω στα ζητήµατα που ανέδειξαν οι ειδικοί επιστήµονες της Ηµερίδας, συνέβαλε στο να τεθούν οι βάσεις πάνω στις οποίες µπορεί να αναπτυχθεί ο διάλογος για το εργασιακό στο άµεσο µέλλον.
Σημείωση: τις παρουσίασεις καθώς επίσης και τις ομιλίες από την ημερίδα θα μπορείτε να τις δείτε από αύριο (Τρίτη, 26 Απριλίου 2005) στο επίσημο site του LSE (http://www.lse.ac.uk/collections/hellenicObservatory/)
Διακρίνονται από αριστερά προς τα δεξιά:
- Prof. Kevin Featherstone (Διευθυντής Ελληνικού Παρατηρητηρίου, London School of Economics)
- Prof. Stephen Nickell (Καθηγητή Οικονομικών του London School of Economics και μέλος της Νομισματικής Επιτροπής της Τράπεζας της Αγγλίας)
- Κύριος Οδυσσέας Κυριακόπουλος (Πρόεδρος ΣΕΒ)
- Κύριος Αλέξανδρος Καλύβης (Αντιπρόεδρος ΓΣΕΕ)
- Δρ Βασίλης Μοναστηριώτης (Λέκτορας Πολιτικής Οικονομίας του London School of Economics)
- Δρ Σταύρος Γαβρόγλου (ερευνητής του Παρατηρητηρίου Απασχόλησης του ΟΑΕΔ)
- Δρ Δάφνη Νικολίτσα (μέλος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών)
Φωτογραφικό στιγμιότυπο με τον Υπουργό Οικονομίας & Οικονομικών, κ. Γιώργο Αλογοσκούφη