Το ταξίδι βιώσιμης ανάπτυξης της εταιρείας σας

Ο ρόλος των επιχειρήσεων στην επίτευξη αειφορίας

Η ανθρωπότητα αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, η έξαρση του COVID-19, η κοινωνική ανισότητα, η ρύπανση της ατμόσφαιρας και των ωκεανών, και η πείνα.

Όλα αυτά μπορούν να επιλυθούν μόνο σε οικουμενικό επίπεδο, με τη δέσμευση των κρατών και του ιδιωτικού τομέα για βιώσιμη ανάπτυξη, κοινωνική πρόοδο, προστασία του περιβάλλοντος και υπεύθυνη οικονομική ανάπτυξη.

Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις, όπως η δική σας, παίζουν κρίσιμο ρόλο στην επίτευξη ενός αειφόρου οικονομικού συστήματος. Μόνο με τη δέσμευση και την ενεργό συμμετοχή της κάθε εταιρείας πρόκειται να έρθει η επιθυμητή αλλαγή.

Προκλήσεις και ευκαιρίες για ΜΜΕ

Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) διαπίστωσαν ότι το 2020 ήταν μια χρονιά οικονομικών και κοινωνικών αναταράξεων, που έβγαλε αρκετές εταιρείες εκτός τροχιάς. Ήταν η χρονιά που κορυφώθηκαν τα θέματα της παγκόσμιας υγείας αλλά και τα σημαντικά κλιματικά και περιβαλλοντικά ζητήματα.

Ως αποτέλεσμα, οι επιχειρηματίες αναγκάστηκαν να αναθεωρήσουν τις δυνατότητες για εξέλιξη, την ανθεκτικότητα της αλυσίδας εφοδιασμού και την προσαρμοστικότητά τους στις επερχόμενες αυτές απειλές.

Οι προκλήσεις αποτέλεσαν και ευκαιρία για ένα βήμα μπροστά. Ο ιδιωτικός τομέας εξελίχθηκε προς το οικονομικό μοντέλο «People-Planet-Profit», την κυκλική οικονομία, την απανθρακοποίηση και την υιοθέτηση της προσέγγισης ESG στην επιχειρησιακή του στρατηγική.

Σύμφωνα με τον Oργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΑΣΑ):

«Οι ΜΜΕ έχουν καταλυτικό ρόλο στην επίτευξη των οικονομικών Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης: προώθηση της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης, απασχόλησης και αξιοπρεπούς εργασίας για όλους (ΣΒΑ 8), καθώς και ενίσχυση της βιομηχανίας, της καινοτομίας και των υποδομών (ΣΒΑ 9)».

Τι σημαίνει αλλαγή νοοτροπίας

Για να μεταβεί η επιχείρησή σας σε ένα βιώσιμο και ανταγωνιστικό μοντέλο πρέπει πάνω από όλα να αλλάξει νοοτροπία.

Από τη γραμμική αντίληψη «παίρνω τα υλικά – παράγω – βγάζω κέρδη», πρέπει να περάσει στην κυκλική και υπεύθυνη προσέγγιση. Η προσέγγιση αυτή εναρμονίζεται με τις αξίες της κυκλικής οικονομίας και τους οικουμενικούς κλιματικούς στόχους (Συμφωνία του Παρισιού). Βασίζεται στην αντίληψη:

Το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας σας πρέπει να αντιληφθεί την εταιρική βιωσιμότητα όχι ως μια άσκηση συμμόρφωσης ή ένα κόστος που πρέπει να αναλάβετε στο πλαίσιο των επιχειρηματικών σας δραστηριοτήτων, αλλά ως μια ευκαιρία να παράγει νέα αξία.

Πέρα από την ίδια την εταιρεία, η νέα αξία θα ωφελήσει την κοινωνία, την ανάπτυξη της οικονομίας και το περιβάλλον.

Αν το καταφέρετε αυτό, θα κατοχυρώσετε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημά σας και θα ωθήσετε την καινοτόμο εξέλιξη και την προσαρμογή της εταιρείας σε εξωτερικές προκλήσεις.

Άλλωστε, οι προσδοκίες για την εταιρική βιωσιμότητα και τις αποδόσεις ESG θα αυξάνονται αναπόφευκτα τα επόμενα χρόνια.

Η ετοιμότητα της επιχείρησής σας

Όπως αποδεικνύει η διεθνής πρακτική, οι εταιρείες που δεν έχουν μπει στην πορεία της βιωσιμότητας το κάνουν όταν είναι πια αργά. Στη συνέχεια, αναρωτιούνται γιατί τα περιθώρια κέρδους των ανταγωνιστών είναι καλύτερα από τα δικά τους.

Οι εταιρείες πρέπει να κατανοήσουν ότι σε έναν κόσμο που απειλείται από την κλιματική αλλαγή, οι πρώτες ύλες και οι μη βιώσιμες πηγές ενέργειας δεν παίζουν δευτερεύοντα ρόλο.

Όπως αναφέρει ο Cameron Sinclair: «Όταν η βιωσιμότητα εκλαμβάνεται ως ζήτημα επιβίωσης της επιχείρησής σας, πιστεύω ότι μπορείτε να κάνετε μια πολύ μεγάλη αλλαγή».

Το να νιώθετε έτοιμοι δεν σημαίνει ότι πρέπει να είσαστε απόλυτα προετοιμασμένοι. Είναι κάτι που το μαθαίνετε βήμα-βήμα, αρκεί να είσαστε στη σωστή κατεύθυνση και να πάρετε τις σωστές αποφάσεις όσον αφορά το βιώσιμο μέλλον της επιχείρησής σας.

Το παράδειγμα της Sainsbury’s

Είναι γεγονός ότι ούτε οι επιτυχημένες επιχειρήσεις με υψηλό δείκτη αειφορίας σήμερα ήταν έτοιμες πριν από 20 χρόνια. Πολλές από τις επιχειρήσεις, όπως η βρετανική αλυσίδα λιανικής Sainsbury's, ήταν αβέβαιες ως προς τη νέα αυτή κατεύθυνση το 2003.

Η Sainsbury’s υπέγραψε πρώτη τις αρχές του Marine Stewardship Council (MSC) για την υπεύθυνη αλιεία, υιοθέτησε τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης και έθεσε στόχο για μηδενικές εκπομπές έως το 2040. Έτσι συνέβαλε στη διάδοση των αρχών υπεύθυνης λιανικής στο Ηνωμένο Βασίλειο και ενίσχυσε την εμπιστοσύνη των ενδιαφερόμενων μερών.

8 κριτήρια που σηματοδοτούν την ετοιμότητα της εταιρείας σας

Η ετοιμότητα της επιχείρησής σας είναι πολύ κομβικό σημείο στην πορεία προς τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Εάν συμβαίνει κάτι από τα παρακάτω, πρέπει να υιοθετήσετε μια στρατηγική αλλαγής στην επιχείρησή σας:

1. Η επιχείρησή σας επηρεάζεται από τις διακυμάνσεις τιμών για πρώτες ύλες, ορυκτά καύσιμα και ενέργεια.
2. Η αλυσίδα εφοδιασμού στην οποία βασίζεστε δεν είναι ανθεκτική απέναντι στις προκλήσεις, όπως η πανδημία και η κλιματική αλλαγή.
3. Οι επενδυτές και οι μέτοχοί σας άρχισαν να ανησυχούν για ζητήματα όπως η διαχείριση αποβλήτων και νερού, η μείωση των εκπομπών αερίων, η αύξηση των φυσικών συστατικών ή η μείωση του πλαστικού περιεχομένου στα προϊόντα σας, η βελτίωση των μεθόδων συσκευασίας και η χρήση βιοδιασπώμενων υλικών.
4. Οι ανταγωνιστές σας έχουν ήδη αρχίσει να υιοθετούν τις αρχές της βιωσιμότητας στη λειτουργία τους.
5. Τα ενδιαφερόμενα μέρη σας, όπως οι πελάτες και οι εργαζόμενοι, θέτουν ερωτήσεις όσον αφορά τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις των προϊόντων και των υπηρεσιών της επιχείρησής σας.
6. Έχετε την αίσθηση ευθύνης ως προς το περιβάλλον, την κοινωνία και το μέλλον των επόμενων γενιών.
7. Επιδιώκετε επιπλέον τρόπους μείωσης κινδύνου, βελτίωσης της κερδοφορίας και καλύτερης συμμόρφωσης με τις ρυθμιστικές απαιτήσεις.
8. Αναζητάτε έναν σίγουρο τρόπο να εξασφαλίσετε την επιχειρησιακή σας συνέχεια, εν όψει των οικονομικών, υγειονομικών και κλιματικών προκλήσεων.

Τι σημαίνει η υιοθέτηση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης

Όταν η εταιρεία σας υιοθετεί τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ – Sustainable Development Goals, SDGs), δείχνετε ότι είστε μέρος του μεγαλύτερου παγκόσμιου οικοσυστήματος για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η προσέγγιση των 17 ΣΒΑ είναι ευέλικτη και προσαρμόζεται και στις ανάγκες των MME.

Η ευθυγράμμιση με τις αρχές βιώσιμης ανάπτυξης οδηγεί σε θετικές επιπτώσεις τόσο στο εσωτερικό της εταιρείας όσο και στην ευρύτερη κοινωνία.

Πώς ωφελείται η εταιρεία σας

Η υιοθέτηση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης επιφέρει θετικές επιπτώσεις στην εταιρεία σας:

• Βελτίωση του περιβαλλοντικού και του κοινωνικού αποτυπώματός σας.
• Συμμόρφωση με τις σχετικές ρυθμιστικές απαιτήσεις.
• Ενίσχυση της εταιρικής διακυβέρνησης και της διαφάνειας της επιχείρησής σας.
• Ενίσχυση της σχέσης σας με τους εργαζόμενους και τους πελάτες, της εμπιστοσύνης των επενδυτών και της υποστήριξης των ενδιαφερόμενων μερών σας (stakeholders).

Πώς ωφελείται η ευρύτερη κοινωνία

Η ενσωμάτωση των αρχών βιώσιμης ανάπτυξης στον ιδιωτικό τομέα επιφέρει εξωτερικά οφέλη όπως:

• Ευρύτερη διάδοση της βιώσιμης ανάπτυξης και της αντίληψής της, ως παράδειγμα της αειφόρου επιχειρηματικότητας.
• Συνεισφορά στην ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού όσον αφορά την περιβαλλοντική και κοινωνική ευθύνη.
• Συμβολή στη μετάβαση του κλάδου σας προς ένα βιωσιμότερο οικονομικό μοντέλο, με τη δυνατότητα να αλλάξουν τα πρότυπα και οι συνήθειες του τομέα όπου δραστηριοποιείστε.

Υιοθέτηση των Στόχων σε 4 βήματα

H ενσωμάτωση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης στην επιχείρησή σας δεν απαιτεί κάποια δαπανηρή ατζέντα. Χρειάζεται σαφής πρόθεση, σκέψη και προγραμματισμός των βέλτιστων περιβαλλοντικών και κοινωνικών πρακτικών που μπορεί να αναλάβει η εταιρεία σας.

Αυτό μπορεί να γίνει σε 4 βήματα.

Βήμα 1 – Εσωτερική ενημέρωση

Ενημερώστε τις αρμόδιες ομάδες ή τους ειδικούς (διοίκησης, επικοινωνίας, έργων) για την πρόθεση της εταιρείας σας να ενσωματώσει τους ΣΒΑ στη λειτουργία και τη στρατηγική της.

Βήμα 2 – Επιλογή των στόχων

Μελετήστε την Ατζέντα 2030, τους 17 ΣΒΑ και τους 169 υποστόχους, με σκοπό να επικεντρωθείτε σε 1 ή 2 Στόχους, οι οποίοι ανταποκρίνονται καλύτερα στον κλάδο, τη στρατηγική και τις φιλοδοξίες σας.

Είναι σημαντικό να κάνετε ένα σταδιακό ξεκίνημα. Αρχικά μπορείτε να εστιάσετε στις απαιτήσεις και τους υποστόχους ενός ΣΒΑ που μπορείτε να ενσωματώσετε στην επιχείρησή σας και να ορίσετε ένα χρονικό περιθώριο για αυτόν τον σκοπό.

Παραδείγματα:

1. Μια εταιρεία του κατασκευαστικού τομέα μπορεί να συνεισφέρει στον ΣΒΑ 8 για την «Αξιοπρεπή εργασία και οικονομική ανάπτυξη», με τη δέσμευση να δημιουργήσει 20 θέσεις εργασίας και πρακτικής άσκησης.
2. Μια επιχείρηση πληροφορικών υπηρεσιών θα μπορούσε να συνδεθεί με τον ΣΒΑ 9 «Βιομηχανία, καινοτομία και υποδομές», σχεδιάζοντας καινοτόμες ψηφιακές εφαρμογές που θα έχουν θετικό περιβαλλοντικό ή κοινωνικό αντίκτυπο.

Βήμα 3 – Επικοινωνία

Η δέσμευση στους ΣΒΑ μπορεί να αναφερθεί τόσο στον ετήσιο απολογισμό όσο και στην εξωτερική επικοινωνία, την ιστοσελίδα και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της εταιρείας σας.

Η ευρύτερη ενημέρωση θα σηματοδοτήσει την έναρξη της πορείας βιωσιμότητας της εταιρείας σας και θα πληροφορήσει τα ενδιαφερόμενα μέρη για τη δέσμευσή σας να βελτιώσετε τις μη χρηματοοικονομικές επιδόσεις σας.

Αυτό θα συμβάλλει επίσης στην εξέλιξη και την εικόνα της εταιρείας, καθώς και στην ευρύτερη διάδοση της βιώσιμης ανάπτυξης.

Βήμα 4 – Παρακολούθηση προόδου

Όσο σημαντική είναι η δέσμευση της επιχείρησής σας στους ΣΒΑ, τόσο απαραίτητη είναι και η ανάλυση της προόδου και η επικαιροποίηση της στοχοθεσίας με την πάροδο του χρόνου.

Είναι πιθανό η επιχείρησή σας να έχει υλοποιήσει τους αρχικούς στόχους της. Τότε είναι η ώρα να επικαιροποιήσετε την ατζέντα σας. Μπορείτε να προσαρμόσετε τη στοχοθεσία σας, με έμφαση σε λιγότερους στόχους, οι οποίοι όμως έχουν τη μεγαλύτερη επίδραση.

Πώς να ξεκινήσετε

Η έννοια της εταιρικής βιωσιμότητας αναφέρεται σε πολλούς τομείς και δείκτες, και είναι πολύ πιθανόν να μην ξέρει κανείς από πού να ξεκινήσει. Τα παρακάτω πεδία αφορούν τις περισσότερες επιχειρήσεις και θα μπορούσατε να ξεκινήσετε με ένα από αυτά.

Environmental (περιβαλλοντικά θέματα)

• Βέλτιστη διαχείριση αποβλήτων, μείωση και ανακύκλωση των απορριμμάτων.
• Ελάττωση χρήσης νερού.
• Μείωση των εκπομπών αερίων και υιοθέτηση της πράσινης μετακίνησης.
• Βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης.
• Μείωση χρήσης πλαστικού στην παραγωγική διαδικασία.
• Χρήση υλικών φιλικών προς το περιβάλλον (βιοδιασπώμενα) ή ανακυκλωμένων πόρων.

Social (κοινωνικά / εργασιακά θέματα)

• Αύξηση της εργατικής απασχόλησης του τοπικού πληθυσμού, με τη δημιουργία θέσεων εργασίας και πρακτικής άσκησης.
• Πολιτικές ενίσχυσης της κοινωνικής ένταξης και της ποικιλομορφίας.
• Αύξηση του ποσοστού γυναικών στις διοικητικές θέσεις.
• Πολιτικές υγείας, ασφάλειας και ευημερίας των εργαζομένων σας.
• Υποστήριξη του τοπικού πληθυσμού.

Governance (θέματα εταιρικής διακυβέρνησης)

• Εξασφάλιση νομοθετικής συμμόρφωσης.
• Εταιρική διαφάνεια.
• Πλάνο επιχειρηματικής συνέχειας και διαδοχής.
• Μέτρα πάταξης της διαφθοράς και της δωροδοκίας.

• Committing to the Sustainability Journey: How Do You Know When Your Company Is ‘Ready?’ στον διαδικτυακό τόπο sustainablebrands.com (στα Αγγλικά).
• Micro-, Small-, and Medium-Enterprises (MSMEs) and their role in realizing the Sustainable Development Goals, στον διαδικτυακό τόπο un.org (στα Αγγλικά).
• Six Steps to a Sustainability Transformation, στον διαδικτυακό τόπο bcg.com (στα Αγγλικά).
• Sustainability, στον διαδικτυακό τόπο sainsburys.co.uk (στα Αγγλικά).
• Sustainability Update 2020-21, στον διαδικτυακό τόπο sainsburys.co.uk. (στα Αγγλικά).
• Unlocking the potential of SMEs for the SDGs, στον διαδικτυακό τόπο oecd-development-matters.org (στα Αγγλικά).
• What You Can Do, στον διαδικτυακό τόπο unglobalcompact.org (στα Αγγλικά).