Πρωτοβουλίες στις αγορές κεφαλαίου: Τα κύρια σημεία
- Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής (PRB): Καθορίζουν το πλαίσιο και συνεισφέρουν στην προώθηση της παγκόσμιας βιώσιμης τραπεζικής.
- Αρχές Υπεύθυνων Επενδύσεων (PRI): Έχουν θεσπιστεί για την προώθηση των υπεύθυνων επενδύσεων και την ενσωμάτωση ESG κριτηρίων στις επενδυτικές αποφάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο.
- Οι πρωτοβουλίες PRB και PRI παρέχουν ευκαιρίες δικτύωσης, εκπαίδευσης, συζήτησης και ανάπτυξης ρυθμιστικών πλαισίων, για τη διευκόλυνση της υπεύθυνης χρηματοδότησης.
Διαμόρφωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος
Η στροφή προς τη βιώσιμη χρηματοδότηση έχει γίνει πλέον αναγκαία. Όπως αναφέρει η έκθεση προόδου PRB, 2021:
«Η βιώσιμη χρηματοδότηση – που ωφελεί τόσο τους ανθρώπους, όσο και τον πλανήτη – είναι ο μόνος τρόπος για να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη και βιώσιμη κερδοφορία. Δεν μπορεί κανείς να βγάζει κέρδη σε έναν κατεστραμμένο πλανήτη. Οι υπεύθυνες επενδύσεις και η τραπεζική συμβάλλουν στην ευημερία και ανάπτυξη του σήμερα και του αύριο. Αποτελούν έναν καταλυτικό παράγοντα στην επιτάχυνση της θετικής αλλαγής, όπως και στη διασφάλιση ενός υγιούς πλανήτη και της ευρύτερης κοινωνικής ευημερίας».
Πρέπει να διαμορφώσουμε το υφιστάμενο χρηματοπιστωτικό σύστημα και να βοηθήσουμε τις τράπεζες και τους διαχειριστές των κεφαλαίων, ώστε να γίνουν οι καταλύτες του θετικού μετασχηματισμού. Μόνο έτσι θα κινητοποιήσουμε επενδύσεις αξίας δισεκατομμυρίων ευρώ για τη διατήρηση της παγκόσμιας βιοποικιλότητας, την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής και την οικοδόμηση μιας αειφόρου και δίκαιης κοινωνίας.
Τι πρέπει να γνωρίζει ο χρηματοπιστωτικός τομέας
Για να ενσωματώσουν τα κριτήρια ESG και την αντίληψη της βιωσιμότητας στις κύριες δραστηριότητές τους, όπως οι πολιτικές και οι συναλλαγές, είναι αναγκαίο οι τράπεζες και οι κάτοχοι στοιχείων ενεργητικού να:
- Γνωρίζουν σε βάθος τις ευκαιρίες και τους κινδύνους του κλάδου της βιώσιμης χρηματοδότησης.
- Κατανοούν τις τεχνικές ιδιαιτερότητες και προδιαγραφές.
- Υιοθετούν τους στόχους ESG (μέσω των βασικών δεικτών απόδοσης – KPIs).
- Παρακολουθούν τις επιδόσεις τους και να εκδίδουν εκθέσεις προόδου σύμφωνα με τα κριτήρια ESG.
- Επιδιώκουν την εμπλοκή των ενδιαφερόμενων μερών.
- Αντιλαμβάνονται το επίπεδο της διαφάνειας και τα χαρακτηριστικά διακυβέρνησης που απαιτούνται.
Πώς θα επιτευχθεί η διαμόρφωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος
Για να επιταχυνθεί η μετάβαση αυτή, το περιβάλλον, το κλίμα, η κοινωνία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα πρέπει να επικοινωνούν μεταξύ τους. Η ανάγκη για συντονισμό μεταξύ επιστημόνων, επενδυτών και υπευθύνων χάραξης πολιτικής είναι πλέον επιτακτική.
Οι παγκόσμιοι οργανισμοί, όπως το UNEP FI, το PRB και το PRI, παρέχουν κίνητρα και συμβάλλουν στην εξέλιξη του τομέα της αειφόρου χρηματοδότησης, μέσα από τις αρχές και τα πολλαπλά εργαλεία που διαθέτουν.
Λειτουργούν συγχρόνως ως πλαίσιο και «εκκολαπτήριο» υπεύθυνων πρακτικών στον τραπεζικό και επενδυτικό κλάδο, και προωθούν τις διεθνείς προσπάθειες για την καθιέρωση του βιώσιμου χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Η διαμόρφωση των Αρχών Υπεύθυνης Τραπεζικής
Το 2015 υιοθετήθηκαν οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDG) του ΟΗΕ και υπογράφηκε η πρώτη νομικά δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία για την κλιματική αλλαγή – η Συμφωνία του Παρισιού.
Το UNEP FI (Χρηματοοικονομική Πρωτοβουλία του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών) διαπίστωσε την ανάγκη εναρμόνισης του τραπεζικού κλάδου με τους SDG και τη Συμφωνία του Παρισιού.
Ως αποτέλεσμα, το 2018 διαμορφώθηκαν οι 6 Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής (Principles of Responsible Banking – PRΒ), υπό την αιγίδα του UNEP FI και σε συνεργασία με 30 τράπεζες, με αντιπροσωπευτική δύναμη άνω των 17 τρισ. δολαρίων ΗΠΑ.
Οι 6 Αρχές παρέχουν ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο καθορισμού του ρόλου και των ευθυνών του διεθνούς τραπεζικού τομέα στο πλαίσιο της συλλογικής προσπάθειας για τη διαμόρφωση ενός βιώσιμου μέλλοντος.
Σήμερα τα μέλη του PRB αντιπροσωπεύουν το 40% του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος. Σε αυτά συγκαταλέγεται και η Eurobank.
Για τον τραπεζικό κλάδο και τις διοικήσεις τραπεζών
Οι Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής καθορίζουν και οριοθετούν το πλαίσιο της βιώσιμης τραπεζικής. Απευθύνονται στον τραπεζικό κλάδο και τις διοικήσεις των τραπεζών σε παγκόσμιο επίπεδο. Αφορούν επίσης τα ενδιαφερόμενα μέρη των τραπεζών: τους μετόχους, τους επενδυτές, τους πελάτες, τους συνεργάτες και τους προμηθευτές, όπως και τους εργαζομένους.
Όπως επισημάνθηκε στην Έκθεση Προόδου, PRB 2021, αφορούν και όλον τον κόσμο:
«Επιδιώκοντας να βγούμε από την πανδημία COVID-19, έχουμε τη σαφή κατανόηση ότι αντιμετωπίζουμε μια τριπλή πλανητική κρίση – της κλιματικής αλλαγής, της απώλειας της βιοποικιλότητας και της ανεξέλεγκτης ρύπανσης του περιβάλλοντος. Είναι γεγονός ότι δεν κάναμε αρκετά για να προστατεύσουμε τους φτωχούς και ευάλωτους και όπως έχει αναδείξει ο COVID-19, ούτε έχουμε κάνει αρκετά για να αντιμετωπίσουμε τις κοινωνικές μας ανισότητες. Πλούσιους ή φτωχούς ωστόσο, η κλιματική αλλαγή μας αφορά όλους».
Οι 6 Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής
Οι Αρχές επιδιώκουν την ενίσχυση της εμπιστοσύνης, της διαφάνειας και της συνεργασίας των τραπεζών, με απώτερο στόχο τη διασφάλιση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.
- Εναρμόνιση (Alignment): Θα εναρμονίσουμε την επιχειρηματική μας στρατηγική προκειμένου να συμφωνεί και να συνεισφέρει στις ανάγκες των ατόμων και στους στόχους της κοινωνίας, όπως αποτυπώνονται στους παγκόσμιους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, στη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, καθώς και σε άλλα συναφή εθνικά και περιφερειακά πλαίσια.
- Επιδράσεις (Impact and Target Setting): Θα αυξάνουμε συνεχώς τις θετικές μας επιδράσεις, ενώ θα μειώνουμε τις αρνητικές και θα διαχειριζόμαστε τους κινδύνους που δημιουργούν στον άνθρωπο και το περιβάλλον οι δραστηριότητες, τα προϊόντα και οι υπηρεσίες μας. Για τον σκοπό αυτόν θα θέτουμε και θα δημοσιοποιούμε στόχους εκεί που μπορούμε να έχουμε την πιο σημαντική μας επίδραση.
- Πελάτες (Clients and Customers): Θα εργαζόμαστε υπεύθυνα με τους πελάτες μας για να ενθαρρύνουμε αειφόρες πρακτικές και να προωθούμε οικονομικές δραστηριότητες που δημιουργούν ευημερία τόσο για τις σημερινές όσο και για τις μελλοντικές γενιές.
- Ενδιαφερόμενα μέρη (Stakeholders): Θα συμβουλευόμαστε και θα συνεργαζόμαστε έγκαιρα και υπεύθυνα με τα ενδιαφερόμενα μέρη μας για να επιτυγχάνουμε τους στόχους της κοινωνίας.
- Διακυβέρνηση και Κουλτούρα (Governance and Culture): Θα υλοποιούμε τη δέσμευσή μας στις Αρχές μέσω αποτελεσματικής διακυβέρνησης και ανάπτυξης κουλτούρας υπεύθυνης τραπεζικής.
- Διαφάνεια και Λογοδοσία (Transparency and Accountability): Θα επανεξετάζουμε κατά περιόδους την ατομική και συλλογική εφαρμογή των Αρχών αυτών, και θα είμαστε διαφανείς και υπόλογοι για τις θετικές και αρνητικές μας επιδράσεις καθώς και για τη συνεισφορά μας στους στόχους της κοινωνίας.
Συλλογική Έκθεση Προόδου PRB 2021 και συμπεράσματα
Η Συλλογική Έκθεση Προόδου PRB 2021 (PRB Collective Progress Report):
- Αναλύει τις εκθέσεις των 200 και πλέον μελών της και αξιολογεί την πρόοδό τους στην εφαρμογή των Αρχών Υπεύθυνης Τραπεζικής.
- Λαμβάνει μέτρα για την ευθυγράμμιση των επιχειρηματικών στρατηγικών τους με τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης και τη Συμφωνία του Παρισιού.
Συμπέρασμα 1
Οι τράπεζες έχουν επικεντρωθεί στην καθιέρωση των πολιτικών και των ευρύτερων πλαισίων επίτευξης των στόχων ESG:
- Το 94% των τραπεζών προσδιορίζουν τη βιωσιμότητα ως στρατηγική προτεραιότητα για τον οργανισμό τους.
- Το 93% έχουν αρχίσει να καθιερώνουν συστήματα ανάλυσης (των ESG) επιπτώσεων τους.
- Το 30% των μελών έχουν θέσει κλιματικούς και κοινωνικούς στόχους.
Συμπέρασμα 2
Τα μέλη του PRB αρχίζουν να μετατοπίζουν τα κεφάλαιά τους προς βιώσιμα έργα. Κατά το 2020-2021:
- 15.131 επιχειρήσεις-πελάτες των τραπεζών λαμβάνουν ήδη συμβουλές για την κλιματική στρατηγική.
- 113 εκατ. κοινωνικά ευάλωτοι πολίτες έχουν πρόσβαση σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες.
- Το 69% των τραπεζών επενδύουν σε πράσινα έργα και τεχνολογίες απανθρακοποίησης.
- 2,3 τρισ. δολάρια ΗΠΑ έχουν ήδη κινητοποιηθεί για σκοπούς σχετικά με την αειφόρο χρηματοδότηση.
Συμπέρασμα 3
Οι τράπεζες σημειώνουν πρόοδο όσον αφορά τη στοχοθεσία και τη συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη τους σε θέματα της κλιματικής αλλαγής.
- Το 87% των μελών του PRB έχουν ορίσει το κλίμα ως στρατηγικό τους πυλώνα.
- Το 46% των τραπεζών έχει θέσει ή αναμένεται να θέσει κλιματικούς στόχους.
- Το 62% των υπογραφόντων υποστηρίζουν τους πελάτες τους στη μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Η πρωτοβουλία των Αρχών Υπεύθυνων Επενδύσεων
Οι Αρχές Υπεύθυνων Επενδύσεων (Principles for Responsible Investment – PRI) είναι μια αναγνωρισμένη και έγκριτη πρωτοβουλία για την προώθηση υπεύθυνων επενδύσεων και την ενσωμάτωση κριτηρίων ESG στις επενδυτικές αποφάσεις σε παγκόσμιο επίπεδο.
Δημιουργήθηκε με την υποστήριξη του ΟΗΕ και του UNEP FI. Αριθμεί περισσότερες από 4.500 εταιρείες και οργανισμούς που έχουν υπό τη διαχείρισή τους κεφάλαια 120 τρισ. δολαρίων ΗΠΑ.
Στα μέλη του PRI συγκαταλέγονται οι μεγαλύτεροι επενδυτές και διαχειριστές κεφαλαίων στον κόσμο. Μέσα σε αυτές, περιλαμβάνεται και η Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ.
Τι είναι και πού στοχεύει
Ο PRI είναι ένας ανεξάρτητος οργανισμός ο οποίος συνεργάζεται με κυβερνητικές αρχές σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά δεν συνδέεται με καμία κυβέρνηση. Επιπλέον, υποστηρίζεται από τα Ηνωμένα Έθνη, αλλά δεν αποτελεί μέρος τους.
Ο στόχος του συνοψίζεται από τον ίδιο τον PRI:
«Πιστεύουμε ότι ένα οικονομικά αποδοτικό και αειφόρο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι ύψιστης σημασίας για τη μακροπρόθεσμη δημιουργία της αξίας. Η καθιέρωση ενός τέτοιου συστήματος συνδέεται άμεσα με τις μακροπρόθεσμες, υπεύθυνες επενδύσεις και θα ωφελήσει το περιβάλλον και την κοινωνία συνολικά».
Οι 6 Αρχές Υπεύθυνων Επενδύσεων
- Θα ενσωματώνουμε κριτήρια ESG στην ανάλυση των επενδύσεων και τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων.
- Θα συμμετέχουμε ενεργά και θα ενσωματώνουμε κριτήρια ESG στις πολιτικές και πρακτικές που εφαρμόζουμε στις συμμετοχές μας.
- Θα ζητούμε τις κατάλληλες γνωστοποιήσεις επί θεμάτων ESG από τις εταιρείες στις οποίες επενδύουμε.
- Θα προάγουμε την αποδοχή και εφαρμογή των Αρχών στον επενδυτικό κλάδο.
- Θα συνεργαζόμαστε με φορείς και δίκτυα για την ενίσχυση της αποτελεσματικής εφαρμογής των Αρχών.
- Θα δημοσιοποιούμε απολογισμούς για τις δραστηριότητες και την πρόοδό μας ως προς την εφαρμογή των Αρχών.
Συνέδριο PRI in Person και ευκαιρίες δικτύωσης
Το PRI in Person είναι το μεγαλύτερο παγκόσμιο συνέδριο για υπεύθυνες επενδύσεις. Παρέχει ευκαιρίες δικτύωσης, εκπαίδευσης και εύρεσης νέων συνεργασιών για τα μέλη του οργανισμού.
Λειτουργεί επίσης ως πλατφόρμα συζητήσεων για επίκαιρα ζητήματα που αφορούν τις υπεύθυνες επενδύσεις, και για την ανταλλαγή εμπειριών και δόκιμων πρακτικών του τομέα.
Ακαδημία PRI και εκπαίδευση σε βιώσιμες επενδύσεις
Η Ακαδημία PRI ιδρύθηκε για να παρέχει κορυφαία εκπαίδευση στον κλάδο των υπεύθυνων επενδύσεων. Έχει εκπαιδεύσει πάνω από 15.000 επαγγελματίες από 80 χώρες.
Καλύπτει θεματικές ενότητες όπως η επίδραση των κριτηρίων ESG στις εταιρικές επιδόσεις, την αξία για τους μετόχους και τη λήψη υπεύθυνων επενδυτικών αποφάσεων. Τα μαθήματα περιλαμβάνουν εκπαιδευτικό υλικό από διεθνείς εμπειρογνώμονες του τομέα, πραγματικές και υποθετικές περιπτωσιολογικές μελέτες, και ανάλυση των χρηματοοικονομικών μοντέλων. Όλο το πρόγραμμα παραδίδεται διαδικτυακά.
Για τις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής (PRB)
- Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής, στον διαδικτυακό τόπο sustainablegreece2020.com.
- Τι αναφέρουν οι Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής που μόλις υπέγραψε η Eurobank, στον διαδικτυακό τόπο fortunegreece.com.
- Responsible Banking: Building Foundations, στον διαδικτυακό τόπο unepfi.org (στα Αγγλικά).
- COVID and Sustainable Recovery, στον διαδικτυακό τόπο unepfi.org (στα Αγγλικά).
Για τις Αρχές Υπεύθυνων Επενδύσεων (PRI)
- Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ: Η πρώτη εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων στην Ελλάδα που εντάσσεται στην παγκόσμια πρωτοβουλία PRI Initiative του ΟΗΕ, στον διαδικτυακό τόπο της Eurobank, eurobank.gr.
- About the PRI, στον διαδικτυακό τόπο unpri.org (στα Αγγλικά).
- PRI Academy, στον διαδικτυακό τόπο priacademy.org (στα Αγγλικά).
- PRI in Person & Online, στον διαδικτυακό τόπο unpri.org (στα Αγγλικά).
- Principles for Responsible Investment, στον διαδικτυακό τόπο unpri.org (στα Αγγλικά).