Ιδιαιτέρως αποδοτικό για τις περισσότερες επενδυτικές κατηγορίες υπήρξε το τελευταίο τρίμηνο του 2019, κατά τη διάρκεια του οποίου η διάθεση για επενδυτικό ρίσκο κινήθηκε σε υψηλά επίπεδα. Κανένα αρνητικό γεγονός δε στάθηκε ικανό να διακόψει το ράλι των αγορών. Στην πραγματικότητα, το 2019 αποτέλεσε τη μοναδική χρονιά τα τελευταία 20 έτη όπου οι μεγαλύτερες αγορές μετοχών σε παγκόσμιο επίπεδο (S&P 500, MSCI EAFE και MSCI Emerging markets) καθώς και η αμερικανική αγορά ομολόγων (Bloomberg Barclays US Aggregate) έδωσαν αποδόσεις άνω του 8%. Η επενδυτική ψυχολογία στο τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς κινήθηκε εκ διαμέτρου αντίθετα με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018 όπου οι κυριότερες μετοχικές αγορές αντιμετώπιζαν ισχυρές πιέσεις, η Κεντρική Τράπεζα της Αμερικής ανέβαζε τα επιτόκια αναφοράς (Fed) και ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας περνούσε φάση κλιμάκωσης. Με άλλα λόγια, παρόλο που η χρονιά αναμενόταν να είναι θετική για το ρίσκο, οι αποδόσεις ήταν αρκετά υψηλότερες από τις αρχικές προβλέψεις. Καταλύτες των εντυπωσιακών αυτών αποδόσεων αποτέλεσαν 1) οι πιο ελκυστικές αποτιμήσεις στο τέλος του 2018, 2) η αλλαγή στάσης των κύριων κεντρικών τραπεζών και 3) η σημαντική αποκλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας. Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά στις κεντρικές τράπεζες, FED και ΕΚΤ αλλάξαν άρδην την πολιτική τους το 2019, με τη FED να μεταβαίνει από αύξηση σε μείωση επιτοκίων και από συρρίκνωση σε ενίσχυση του ισολογισμού της, και την ΕΚΤ να προχωρά σε μείωση επιτοκίων και σε γρήγορη επαναφορά του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης (QE). Δεδομένης της θετικής συσχέτισης ρευστότητας και των τιμών των μετοχών/κινητών αξιών και σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση της Πρώτης Φάσης της εμπορικής συμφωνίας ΗΠΑ-Κίνας, οι επενδυτές στράφηκαν σε προϊόντα υψηλότερου κινδύνου, αγνοώντας κάθε πιθανό ανησυχητικό στοιχείο σχετικά με την ανάπτυξη σε παγκόσμιο επίπεδο. Πιο συγκεκριμένα η επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης που ξεκίνησε το τέταρτο τρίμηνο του 2018, έγινε εντονότερη το 2019 τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναδυόμενες οικονομίες. Οι απογοητευτικοί ρυθμοί ανάπτυξης ήταν αποτέλεσμα της κλιμάκωσης του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας, ο οποίος έπαιξε σημαντικό ρόλο τόσο στη διεθνή παραγωγική εμπιστοσύνη όσο και στη βιομηχανική δραστηριότητα. Η Ευρωζώνη δέχτηκε το σημαντικότερο πλήγμα, με επιβράδυνση στον ρυθμό ανάπτυξής της στο 1,1% το 2019 από 1,9% το 2018 και μετά το σχετικά υψηλό 2,5% του 2017. Ταυτόχρονα, η Αμερικανική οικονομία επιβράδυνε από ένα ισχυρό 2,8% το 2018 σε 2,2% για το 2019, με σημάδια όμως ανθεκτικότητας αφού η αγορά εργασίας παρέμεινε υγιής (η ανεργία υποχώρησε στο 3,5%, το χαμηλότερο επίπεδο από το 1969) και η κατανάλωση ισχυρή. Οι αναδυόμενες αγορές (ΕΜ) επιβράδυναν με ρυθμούς ανάπτυξης 4.4% το 2019 από 5.1% το 2018, καθώς οι εμπορικές εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας οδήγησαν σε μειωμένες εξαγωγές, χαμηλή επιχειρηματική εμπιστοσύνη και μειωμένες επενδύσεις στις εξωστρεφείς ασιατικές οικονομίες. Στην Κίνα ο ρυθμός ανάπτυξης μειώθηκε σε 6.1% από 6.6% το προηγούμενο έτος, με ανοικτά τα μέτωπα τόσο του εμπορικού πολέμου όσο και της απομόχλευσης που υπαγορεύθηκε σε κεντρικό επίπεδο.
Στα πλαίσια αυτά, οι μετοχές διεθνώς ήταν αυτές που επωφελήθηκαν τα μέγιστα για το τρίμηνο, επιτυγχάνοντας σημαντικές αποδόσεις για όλους του κύριους δείκτες σε τριμηνιαία βάση, όπως υποδηλώνει ο ευρύτερος MSCI ACWI ο οποίος ενισχύθηκε κατά το εντυπωσιακό 10.6%. Σαν αποτέλεσμα, η απόδοση του σε ετήσια βάση διαμορφώθηκε στο 27.3%. Όπως ήταν αναμενόμενο η αμερικανική αγορά πρωταγωνίστησε σε αυτό το ράλι. Ο S&P 500 ενισχύθηκε κατά 9.1% κατά το τελευταίο τρίμηνο, κλείνοντας στο 31.5% για το έτος – το καλύτερο έτος από το 2013 σε επίπεδο ετήσιας απόδοσης. Η μεταβλητότητα στην αγορά υποχώρησε για το 2019 αφού η μεγαλύτερη πτώση διαμορφώθηκε στο -7% αρκετά χαμηλότερα από τον μέσο όρο του -14% των τελευταίων 40 ετών. Η αγορά έκανε νέο ιστορικό ρεκόρ στις 27 Δεκεμβρίου όπου ο S&P 500 άγγιξε τις 3244 μονάδες.
Οι ευρωπαϊκές μετοχές, έκλεισαν το τρίμηνο σε θετικό έδαφος, ξεκάθαρα ωθούμενες από το νέο πακέτο ενίσχυσης της ΕΚΤ και την ανακωχή σε επίπεδο εμπορικού πολέμου, γεγονότα που αντιστάθμισαν τις αρνητικές επιρροές των χαμηλών ρυθμών ανάπτυξης. Ο δείκτης MSCI EMU κατέγραψε τριμηνιαία κέρδη της τάξης του 6%, διαμορφώνοντας μια ετήσια απόδοση της τάξης του 26.5%. Στον ίδιο παρονομαστή, οι Ιαπωνικές μετοχές ανήλθαν κατά +10% για το τρίμηνο, καταλήγοντας σε μία ετήσια απόδοση της τάξης του 20.7% (ΝΙΚΚΕΙ 225). Τέλος, οι αναδυόμενες αγορές, μετά από ένα απογοητευτικό τρίτο τρίμηνο, καταφέραν να επωφεληθούν από το βελτιωμένο κλίμα που επικράτησε στις αγορές κατά το τελευταίο τρίμηνο. Σαν αποτέλεσμα, ο MSCI EM ενισχύθηκε κατά 11.8% διαμορφώνοντας τη συνολική του απόδοση στο 18.4% για το έτος.
Όσον αφορά τις αγορές σταθερού εισοδήματος, μετά τον νέο γύρο παροχής ρευστότητας και μειώσεων επιτοκίων από τις κύριες κεντρικές τράπεζες, το ράλι των τιμών το οποίο είχε ξεκινήσει από την αρχή του έτους, συνεχίστηκε στο σύνολο των ομολογιακών αγορών. Σαν αποτέλεσμα, ο δείκτης Bloomberg Barclays Global Aggregate ενισχύθηκε κατά 0.5% για το τρίμηνο, φτάνοντας το 6.80% σε ετήσια βάση, με όλες τις κύριες κατηγορίες ομολόγων να καταγράφουν σημαντικά κέρδη από την αρχή της χρονιάς. Τα εταιρικά ομόλογα επενδυτικής βαθμίδας, επίσης, επωφελήθηκαν τα μέγιστα από το νέο αυτό χαμηλό επιτοκιακό περιβάλλον. Η ισχυρή ζήτηση από επενδυτές οι οποίοι ζητούσαν αυξημένες αποδόσεις καθώς και η ολοένα αυξανόμενη διάθεση για ρίσκο, τόνωσε και τα ομόλογα υψηλής απόδοσης τα οποία ενισχύθηκαν κατά 3,75%, κλείνοντας τη χρονιά με μια απόδοση της τάξης του 12.55%.
Η υποστηρικτική πολιτική των Κεντρικών Τραπεζών (FED,BOJ,ECB), οι οποίες συνεχίζουν να ενισχύουν τους ισολογισμούς τους κατά $100 δις τον μήνα παρέχοντας σημαντική ρευστότητα στις αγορές, σε συνδυασμό με την αποκλιμάκωση της εμπορικής διαμάχης ΗΠΑ-Κίνας και την πρόοδο της δεύτερης φάσης της εμπορικής συμφωνίας (προσδοκίες ότι θα υπάρξει πρόοδος;), δημιουργεί θετική προσδοκία και αισιοδοξία για την παγκόσμια οικονομία κυρίως για το β εξάμηνο του 2020. Ωστόσο, οι υψηλές αποτιμήσεις καθώς και τα γεωπολιτικά ρίσκα, είναι ικανά να αυξήσουν την μεταβλητότητα στην αγορά, καθώς επίσης και η εμφάνιση του κορωνοϊού που ενδεχομένως, βραχυπρόθεσμα, να επηρεάσει τους ρυθμούς ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας.
Τα ελληνικά ομόλογα, παρόλο που υπεραπέδωσαν το 2019 των υπόλοιπων ομολόγων της Ευρωζώνης, συνεχίζουν να βρίσκονται στο προσκήνιο, με την προοπτική περαιτέρω αναβαθμίσεων της ελληνικής οικονομίας να κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον των επενδυτών. Το σταθερό πολιτικό περιβάλλον και η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων, τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα και οι αναμενόμενοι αυξημένοι ρυθμοί ανάπτυξης, οι επιτυχημένες εκδόσεις στις ομολογιακές αγορές και οι εξελίξεις στον τραπεζικό κλάδο παρέχουν ένα σχετικά πιο ελκυστικό πακέτο για τους επενδυτές που συνεχίζουν το κυνήγι των αποδόσεων σε ένα διεθνές περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων.
Το 2019 ο Γ.Δ. του Ελληνικού Χρηματιστηρίου κατέγραψε την μεγαλύτερη ετήσια απόδοση των 2 τελευταίων δεκαετιών. Μια ανοδική πορεία οδηγούμενη κυρίως από τον τραπεζικό κλάδο (+101%) και κατά δεύτερο λόγο από τους υπόλοιπους κλάδους (>+30%). Οι σημαντικότεροι καταλύτες ήταν οι πολύ ελκυστικές αποτιμήσεις μετά το πολύ αρνητικό 2018, οι εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις με την αλλαγή κυβέρνησης σε συνδυασμό με την υποστηρικτική πολιτική των μεγαλύτερων κεντρικών τραπεζών και τον περιορισμό της πιθανότητας για παγκόσμια ύφεση. Οι θετικές προοπτικές για την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά παραμένουν. Τα καλύτερα αναμενόμενα μακροοικονομικά μεγέθη συγκριτικά με τις περισσότερες ανεπτυγμένες αγορές, οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις, οι μειωμένοι εταιρικοί φορολογικοί συντελεστές και οι ελκυστικές ακόμη αποτιμήσεις των μη τραπεζικών μετοχών προσφέρουν μια αξιόλογη σχέση απόδοσης /ρίσκου καθιστώντας την ελληνική μετοχική αγορά μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα επενδυτική επιλογή και για το 2020.
Πηγή: Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ
Αποδόσεις ανά επενδυτική κατηγορία
Αποδόσεις | 2019 |
Ομόλογα | |
Ελληνικά Κρατικά Ομόλογα | 30% |
Ομόλογα Επενδυτικής Βαθμίδας (€) | 6.2% |
Ομόλογα Υψηλής Απόδοσης ($) | 14.1% |
Ομόλογα Μειωμένης Εξασφάλισης Lower Tier 2 (€) | 9.22% |
Ομόλογα Μειωμένης Εξασφάλισης Tier 1 (€) | 21.38% |
Κρατικά Ομόλογα Αναδυόμενων Χωρών ($) | 14.4% |
Εταιρικά Ομόλογα Αναδυόμενων Χωρών ($) | 11.7% |
Νομίσματα | |
EUR/USD | -2.2% |
EUR/CHF | -3.5% |
EUR/JPY | -3.2% |
EUR/GBP | -5.9% |
Αποδόσεις | 2019 |
Μετοχές Ανεπτυγμένων Οικονομιών | |
Παγκόσμιες Μετοχές MSCI World ($) | 25.2% |
Αμερικανικές Μετοχές US S&P 500 ($) | 28.9% |
Ευρωπαϊκές Μετοχές Europe STOXX 600 (€) | 23.2% |
Ιαπωνικές Μετοχές Japan Nikkei 225 (¥) | 18.2% |
Μετοχές Αναδυόμενων Οικονομιών | |
Αναδυόμενες Αγορές MSCI EM ($) | 15.4% |
Κινέζικες Μετοχές FTSE Xinhua China 25 (HKD) | 9.1% |
Ελληνικές Μετοχές Athens General (€) | 49.5% |
Πρώτες Ύλες ($) | |
Πετρέλαιο | 34.5% |
Χρυσός | 18.3% |
Μένω Ελλάδα...
Η αναζήτηση υψηλότερων αποδόσεων από την επενδυτική κοινότητα σε συνδυασμό με τα σχέδια του ΟΔΔΗΧ για νέες εκδόσεις στις αγορές το 2020 αναμένεται να στηρίξουν περαιτέρω την πορεία των ελληνικών τίτλων. Οι παράγοντες που συνεχίζουν να λειτουργούν υποστηρικτικά παραμένουν, όπως το γεγονός ότι η χώρα βρίσκεται στον δρόμο συγκριτικά μεγαλύτερων ρυθμών ανάπτυξης σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης, καταγράφοντας ταυτόχρονα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα. Επίσης, η κυβερνητική πολιτική η οποία συνεχίζει τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις αναμένεται να οδηγήσει σε αναβαθμίσεις των οίκων σχετικά με την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας μειώνοντας ταυτόχρονα αισθητά την διαφορική απόδοση (spread) των ελληνικών ομολόγων έναντι των γερμανικών, που αποτελεί και τον βασικό δείκτη για τους επενδυτές στις τοποθετήσεις τους στην αγορά ομολόγων.
Επίσης, η εταιρική εκδοτική δραστηριότητα, που επανήλθε δυνατά το 2019 με 5.3 δις ευρώ, υψηλό 5ετίας, φαίνεται ότι θα συνεχίσει και το 2020 με την ίδια δυναμική, ενισχύοντας σημαντικά την αγορά των εταιρικών ομολόγων.
Η μακροοικονομική βελτίωση, τα χαμηλότερα επιτόκια δανεισμού της χώρας, το πιο φιλικό επενδυτικό περιβάλλον και οι κυβερνητικές πολιτικές αποτελούν θετικά νέα και για τις μετοχές. Η εταιρική κερδοφορία για το 2020 αναμένεται βελτιωμένη, εν μέσω εταιρικών φοροελαφρύσεων, ενώ υπάρχει και περιθώριο για περαιτέρω ανοδική κίνηση λόγω ελκυστικών αποτιμήσεων.
Η Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ παρέχει μία ευρεία γκάμα Αμοιβαίων Κεφαλαίων που επενδύουν σε ελληνικές αξίες, ομολογιακές, μετοχικές καθώς και μικτές στρατηγικές, που απευθύνονται σε όλα τα προφίλ ρίσκου των επενδυτών.
Πηγή: Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ
ΟΙ ΟΣΕΚΑ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΕΓΓΥΗΜΕΝΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΔΕΝ ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΟΥΝ ΤΙΣ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ