Το επενδυτικό κλίμα ενισχύθηκε σημαντικά τους μήνες που πέρασαν, αγνοώντας μια σειρά πρωτοφανών αρνητικών οικονομικών στοιχείων και εστιάζοντας κυρίως τόσο στα θετικά νέα από το μέτωπο της υγειονομικής κρίσης όσο και στις εντυπωσιακές και ταχύτατες υποστηρικτικές παρεμβάσεις των Κεντρικών Τραπεζών, των Θεσμικών αρχών και των κυβερνήσεων. Η εξάπλωση του κορωνοϊού σε παγκόσμιο επίπεδο συνεχίζεται με το επίκεντρο να έχει μετατοπισθεί κυρίως στην Νότια Αμερική και με την πλειοψηφία των αναπτυγμένων χωρών να προχωρούν σε άρση των περιοριστικών μέτρων σε μια πρώτη προσπάθεια επανεκκίνησης της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας. Η διαδικασία εύρεσης εμβολίου και φαρμάκου έχει επιταχυνθεί ενώ είναι ευρέως αποδεκτή η άποψη ότι το σημείο της μέγιστης μεταδοτικότητας είναι πίσω μας.
Τα βασικά ερωτήματα της υγειονομικής κρίσης όμως παραμένουν, με κυριότερο προβληματισμό το κατά πόσο η χαλάρωση των περιορισμών θα οδηγήσει σε ένα νέο κύμα κρουσμάτων και αν ναι, σε ποια ένταση. Η πρόσφατη αναζωπύρωση του αριθμού των κρουσμάτων σε αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το αν είναι πρόωρη η άρση των lockdowns.
Η οικονομική επίπτωση της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων που υιοθετήθηκαν, δημιουργούν μια ασυνήθιστου βαθμού αβεβαιότητα με αποτέλεσμα οι προβλέψεις και τα σενάρια ανάκαμψης για την παγκόσμια οικονομία να αναθεωρούνται συνεχώς. Στην πρόσφατη εξαμηνιαία έκθεσή του για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας, ο ΟΟΣΑ προβλέπει ύφεση 6% φέτος και ανάπτυξη 5,2% το 2021 στο θετικό σενάριο ελέγχου του ιού, ενώ στο αρνητικό σενάριο μίας νέας έξαρσης προβλέπει ύφεση 7,6% και ανάπτυξη 2,8%, αντίστοιχα.
Το βάθος και την διάρκεια της ύφεσης προσπαθούν να περιορίσουν οι Κεντρικές Τράπεζες και οι κυβερνήσεις των μεγαλύτερων οικονομιών με τα πρωτοφανή μέτρα νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής που ανακοινώνουν και κατά σημαντικό μέρος έχουν αρχίσει να εφαρμόζουν ενώ παράλληλα δεσμεύονται ότι αν χρειαστεί, θα χρησιμοποιήσουν όλα τα εργαλεία που έχουν στη διάθεση τους. Αν και ο βαθμός μεταβλητότητας των αγορών έχει μειωθεί, το επενδυτικό περιβάλλον παραμένει ευάλωτο, ιδιαίτερα μετά το εντυπωσιακό ράλι ανάκαμψης των αγορών, με την επενδυτική κοινότητα να εμφανίζεται αισιόδοξη μεν αλλά και επιφυλακτική ταυτόχρονα.
Η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα, στην συνάντηση της 10ης Ιουνίου, δεσμεύτηκε ότι θα διατηρήσει τα επιτόκια κοντά στο μηδέν μέχρι η οικονομία να ανακάμψει αισθητά, ενώ θα συνεχίσουν και τις αγορές στοιχείων ενεργητικού, τουλάχιστον με τον σημερινό ρυθμό. Από τα μέσα Μαρτίου, η FED έχει αγοράσει πάνω από $2 τρισ. χρεογράφων. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της, η Αμερικανική οικονομία αναμένεται να συρρικνωθεί το 2020 κατά 6,5% με τον πληθωρισμό να εκτιμάται ότι θα επιβραδυνθεί στο 0,8% ενώ η ανεργία θα διαμορφωθεί στο 9,3% το 2020, και θα υποχωρήσει στο 6,5% το 2021. Αντίστοιχα, στις 4 Ιουνίου, η ΕΚΤ αναθεώρησε σημαντικά το βασικό σενάριό της για την ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ φέτος, προβλέποντας συρρίκνωση 8,7% . Προβλέπει πλέον, μερική ανάκαμψη με ανάπτυξη 5,2% το 2021 και 3,3% το 2022. Επίσης, ανακοίνωσε την ενίσχυση του PEPP κατά 600 δισ. ευρώ με το πρόγραµµα να επεκτείνεται τουλάχιστον µέχρι τα τέλη Ιουνίου του 2021, φτάνοντας τα 1,35 τρις. ευρώ, Παράλληλα, διατηρήθηκε η δέσμευση αγορών τίτλων €20 δισ./μήνα στο πλαίσιο του προϋπάρχοντος προγράμματος ποσοτικής επέκτασης για όσο χρονικό διάστημα θα κρίνεται αναγκαίο. Χωρίς αποτέλεσμα ολοκληρώθηκε η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έγινε μέσω τηλεδιάσκεψης. Μέσα σε περίπου τέσσερις ώρες που διήρκησε, οι ηγέτες των 27 κρατών-μελών εξέφρασαν τις θέσεις τους σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και το Σχέδιο Ανάκαμψης των 750 δις ευρώ της Κομισιόν. Ωστόσο, δεν συμφώνησαν όλες οι χώρες. Πλέον, η επόμενη Σύνοδος αναμένεται στα μέσα Ιουλίου με φυσική παρουσία.
Πρόσθετος παράγοντας προβληματισμού συνεχίζει να αποτελεί η αντιπαράθεση ΗΠΑ–Κίνας με διάφορες αφορμές κάθε φορά, είτε για την διαχείριση της πανδημίας είτε για την διακυβέρνηση του Χονγκ Κονγκ είτε για εμπορικά θέματα. Το 2020 είναι χρονιά προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ, και όσο τα ποσοστά δημοφιλίας του Προέδρου Τραμπ μειώνονται, τόσο πιθανόν να αυξάνονται και τα περιστατικά επιθετικής ρητορικής του.
Οι διαπραγματεύσεις της Βρετανίας με την ΕΕ και σε αυτόν τον γύρο συνομιλιών, του τέταρτου από τις αρχές του Μαρτίου για την σύναψη μιας ολικής οικονομικής συμφωνίας ήταν άκαρπες με καμία από τις δυο πλευρές να υποχωρεί σε κανένα από τα θεμελιώδη ζητήματα με την ημερομηνία για το «διαζύγιο» στις 31 Δεκεμβρίου του 2020 να παραμένει σε ισχύ.
Συμπερασματικά, η ανησυχία για ένα δεύτερο κύμα πανδημίας αυτή τη χρονιά, και μέχρι να βρεθεί αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του κορωνοϊου, θα τροφοδοτούν δυσμενή σενάρια για την οικονομία και θα προκαλούν κύματα μεταβλητότητας στις αγορές σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στην Ελλάδα, αυξάνεται ο προβληματισμός ενόψει τουριστικών αφίξεων, με τα τοπικά lockdowns και την αίσθηση μιας χαλαρότητας στους κανόνες προφύλαξης από μέρη του κοινωνικού συνόλου να προϊδεάζουν για ένα δύσκολο καλοκαίρι, σε μια χρονιά χαμηλών προσδοκιών για την ανάπτυξη του ΑΕΠ. Σύμφωνα με τις έως τώρα προβλέψεις, η Ελλάδα, αν και εκτιμάται να είναι από τις χώρες της ΕΕ που θα καταγράψουν μεγαλύτερη ανάκαμψη το 2021, αναμένεται ότι θα πληγεί περισσότερο το 2020 από τις επιπτώσεις της πανδημίας.
Το Eurogroup επιβράβευσε την πολιτική διαχείρισης της κρίσης και βάσει της θετικής 6ης Έκθεσης Ενισχυμένης Εποπτείας άναψε το πράσινο φως για την εκταμίευση 640 εκατ. ευρώ από τα κέρδη της ΕΚΤ και κεντρικών τραπεζών της Ευρωζώνης από Ελληνικά ομόλογα. Το συνολικό όφελος από τη δόση, μαζί με τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, φτάνει τα 748 εκατ. Ευρώ.
Η πρόκληση για την Ελληνική οικονομία είναι μεγάλη καθώς τα επόμενα χρόνια είναι δυνατό να εισρεύσουν σημαντικά ευρωπαϊκά κονδύλια πρωτοφανούς μεγέθους, είτε ως επιχορηγήσεις είτε ως χαμηλότοκα δάνεια. Οι δράσεις του τελευταίου διαστήματος από ΕΚΤ και Κομισιόν, το ευνοϊκό προφίλ του ελληνικού χρέους σε συνδυασμό με τις επιτυχημένες εξόδους στις αγορές και το «μαξιλάρι» ρευστότητας το οποίο συνεχίζει να διατηρεί η Ελλάδα, έχουν βοηθήσει στην επιστροφή του success story των Ελληνικών ομολόγων το οποίο αποτυπώνεται πλέον και στις αποτιμήσεις των κρατικών αλλά και εταιρικών, κατά δεύτερο λόγο, ομολόγων. Ένα ευνοϊκό επενδυτικό περιβάλλον μπορεί να αποφέρει επιπρόσθετα κέρδη ενώ πιθανές διορθώσεις μπορούν να θεωρηθούν ευκαιρίες τοποθέτησης με την προϋπόθεση πάντα της αποφυγής περαιτέρω κλιμάκωσης στο μέτωπο του κορωνοϊού.
Το Ελληνικό Χρηματιστήριο, αν και είναι περισσότερο ευάλωτο στην καθημερινή ειδησεογραφία, παραμένοντας σε απόσταση 30% από τα υψηλά της χρονιάς και με την αναμενόμενη τελική συμφωνία για το ταμείο Ανάκαμψης να αποτελεί θετικό καταλύτη, θα μπορούσε να αποτελέσει επιλογή αυξημένου ρίσκου για το επιθετικό μέρος ενός ισορροπημένου χαρτοφυλακίου.
Πορεία Αγορών από αρχή έτους*
Πορεία Αγορών 19/2-23/3 και από 24/3-11/6* (19/2: έναρξη Bear Market – έντονης πτώσης των αγορών, 24/3: έναρξη ανάκαμψης αγορών)
* Οι παρελθούσες επιδόσεις δεν αποτελούν ασφαλή ένδειξη μελλοντικών αποτελεσμάτων.
Πηγή: Eurobank Asset Management ΑΕΔΑΚ
ΟΙ ΟΣΕΚΑ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΕΓΓΥΗΜΕΝΗ ΑΠΟΔΟΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΔΕΝ ΔΙΑΣΦΑΛΙΖΟΥΝ ΤΙΣ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ