Το «Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου» αφορά η νέα ετήσια έκδοση του Ιδρύματος Ι.Σ. Λάτση και της Τράπεζας EFGEurobankErgasias Α.Ε. Η έκδοση παρουσιάσθηκε (Δευτέρα, 12 Δεκεμβρίου 2005) σε εκδήλωση στο Ηράκλειο Κρήτης, παρουσία πλέον των 600 παραγόντων της πολιτικής και κοινωνικής ζωής.
Το Ίδρυμα Ι.Σ. Λάτση και η EurobankEFG συνεχίζουν την πρωτοβουλία τους στις αφιερωματικές εκδόσεις που μεταξύ άλλων έχουν καλύψει τα Αρχαιολογικά Μουσεία Ακροπόλεως, Πειραιώς, Ελευσίνας, Δήλου και Θεσσαλονίκης, τους Θησαυρούς του Μουσείου Μπενάκη. Παράλληλα, έχουν εκδοθεί τόμοι για τις Μεταβυζαντινές Εικόνες, την 100χρονη ιστορία του Εθνικού Θεάτρου, την Ελληνική Θαλασσογραφία, τον Γύζη και τον Ντυπρέ.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, ένα από τα σημαντικότερα και το πρώτο σε επισκεψιμότητα Μουσείο της χώρας μας, ιδρύθηκε πριν από εκατό χρόνια με την ονομασία «Κρητικό Μουσείο» για να στεγάσει αρχαιολογικούς θησαυρούς απ΄ όλο το νησί.
Ο αφιερωματικός τόμος για το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, εκδόθηκε σε 17.200 αντίτυπα και στις 410 μεγάλου σχήματος σελίδες του, περιλαμβάνει κορυφαία εκθέματα της Μινωικής συλλογής και γενικότερα εκθέματα του Μουσείου, όπου σε συνδυασμό με τα ενημερωτικά κείμενα επιχειρείται να προσεγγίσει ο αναγνώστης, με επάρκεια, την κρητική αρχαιολογία.
Ο Υπουργός Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής κ. Αριστοτέλης Παυλίδης, αναφέρθηκε σε ομιλία του στη σημασία της έκδοσης που με τρόπο μοναδικό αναδεικνύει τον πλούτο του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου και εξήρε την πρωτοβουλία του Ιδρύματος Ι.Σ. Λάτση και της EurobankEFG για τις παρεμβάσεις τους στον πολιτισμό με εκδόσεις που αναδεικνύουν την εθνική μας κληρονομιά.
Η έκδοση προλογίζεται από τον Υφυπουργό Πολιτισμού κ. Πέτρο Τατούλη, που τονίζει, μεταξύ άλλων, ότι «η μοναδικότητα του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου έγκειται ασφαλώς στην περίφημη πλούσια Μινωική συλλογή, με εξαίρετα έργα του λαμπρού Μινωικού πολιτισμού, ο οποίος άνθισε στην Κρήτη κατά την τρίτη και δεύτερη χιλιετία π.Χ.».
Σε προλογικό της σημείωμα η κα Μαριάννα Λάτση παρατηρεί ότι «στη μακραίωνη ιστορία του αρχαίου πολιτισμού της Ελλάδας, η Κρήτη αποτελεί το πρώτο λαμπρό κεφάλαιό της. Σε αυτό το σταυροδρόμι της Μεσογείου, εκεί που ενώνονται και χωρίζονται τρεις Ήπειροι, συντελέστηκε ένα μοναδικό πολιτισμικό έργο, που εξαπλώθηκε με απίστευτη δύναμη και λάμψη, αντανακλώντας τη θαυμαστή κοινωνική συγκρότηση, τις θρησκευτικές δομές και την πρωτοπόρα οικονομική ανάπτυξη του νησιού».
Ο Γενικός Διευθυντής του Ομίλου Λάτση κ. Βαγγέλης Χρόνης, σε ομιλία του τόνισε ότι το Μουσείο αλλά και οι διάσπαρτοι αρχαιολογικοί χώροι που φιλοξενούν τα ανάκτορα και άλλα θαυμαστά οικοδομήματα του Κρητικού πολιτισμού συνθέτουν ένα αρχαιολογικό μωσαϊκό που αναδεικνύει και κατατάσσει την Κρήτη ως ένα διαχρονικό θεματοφύλακα μιας εκ των σημαντικοτέρων περιόδων της ελληνικής ιστορίας. Αναφερόμενος στο εκδοτικό έργο ο κ. Ε. Χρόνης είπε ότι «η επιλογή μας για ενασχόληση με τη χορηγία εκδόσεων υψηλής ποιοτικής στάθμης ήταν μια πράξη ευθύνης και υποχρέωσης. Η ζωγραφική, το θέατρο, η θρησκεία και η ίδια γλώσσα μας υπήρξαν αντικείμενα του ενδιαφέροντος μας από τις περασμένες δεκαετίες και έθεσαν τις βάσεις της παράδοσης που σταδιακά δημιουργείται. Σε αυτό το πολύχρονο ταξίδι στο χρόνο και τον πολιτισμό συνοδοιπόροι είναι η EurobankEFG και το Κοινωφελές Ίδρυμα Ι.Σ. Λάτση. Συνοδοιπόροι ως μέλη της ίδιας οικογένειας, συνοδοιπόροι ως πρωτοπόροι στην αγάπη για τον ελληνικό πολιτισμό και τις αρχαιότητες. Εκπροσωπώντας στη σημερινή εκδήλωση το Κοινωφελές Ίδρυμα Ι.Σ. Λάτση, την κορωνίδα του δικτύου Ιδρυμάτων Λάτση που συστάθηκε στη μνήμη του πατριάρχη της Οικογένειας, τον Γιάννη Λάτση, θέλω να διαβεβαιώσω όλους για την αταλάντευτη πορεία μας προς τη χρηματοδότηση σοβαρών πρωτοβουλιών που προάγουν τον πολιτισμό, που ενισχύουν τη επιστημονική έρευνα και προασπίζουν και προβάλλουν αξίες και ιδεώδη της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας κληρονομιάς».
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της EurobankEFG κ. Νικόλαος Νανόπουλος σε ομιλία του αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες του Ιδρύματος Ι.Σ. Λάτση και της Eurobank για την ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. «Η έκδοση για το Αρχαιολογικό Μουσείο του Ηρακλείου παρακολουθεί μέσα από την ανάδειξη πολύτιμων αρχαιολογικών ευρημάτων την ανάδυση, την διαδρομή καθώς και την καταλυτική ιστορική και πολιτισμική επιρροή του Κρητικού πολιτισμού. Στο απόγειό του ο πολιτισμός αυτός έλαμψε ως Μινωικός πολιτισμός και σφράγισε ανεξίτηλα την μετέπειτα πορεία του ελληνικού πολιτισμού που άνθισε στην χερσαία Ελλάδα», επεσήμανε ο κ. Ν. Νανόπουλος, και πρόσθεσε «Ο Μινωικός πολιτισμός με την πληρότητα, την δύναμη και την ακτινοβολία του πέρασε εύκολα τη θάλασσα προς την χερσαία Ελλάδα, γοήτευσε και κατέκτησε τους Αρίους Έλληνες, στο λυκαυγές της ιστορίας τους, και εξαπλώθηκε σε όλη την Εσπερία. Συναντά τα νεότερα αυτά ελληνικά φύλλα που διαθέτουν ήδη τα γνώριμα πλεονεκτήματα της φυλής, την ανοικτή και προοδευτική ιδιοσυγκρασία, το ανήσυχο πνεύμα και την ανάγκη για γνώση και πρόοδο. Σε αυτό το γόνιμο έδαφος, ο Μινωικός πολιτισμός μπόλιασε ό,τι πιο ζωντανό είχε να προσφέρει και υιοθετήθηκε με έναν μοναδικά δημιουργικό τρόπο. Η ιστορική αυτή συνάντηση οδήγησε σε μια σχεδόν μαγική σύνθεση. Πρώτος σταθμός, η δημιουργία του Κρητομυκηναϊκού πολιτισμού που διαδέχθηκε σε λάμψη και ακτινοβολία τον Κρητικό. Ο δρόμος προς την δημιουργία του αμιγούς Ελληνικού πολιτισμού που καθόρισε την πορεία και την ιστορική εξέλιξη του δυτικού ανθρώπου κατά τους επόμενους αιώνες, έχει ανοίξει». Ο Διευθύνων Σύμβουλος της EurobankEFG τόνισε επίσης ότι «φιλοδοξούμε η έκδοση να κοσμήσει παράλληλα τις βιβλιοθήκες των Πανεπιστημίων, των Σχολείων, των Κέντρων Πολιτισμού, Πνεύματος αλλά και Οικονομικής επιρροής στην Ελλάδα και τον κόσμο, προβάλλοντας τη σημασία, τη λαμπρότητα, την ομορφιά και την εμβέλεια του Κρητικού πνεύματος και πολιτισμού». Και υπενθύμισε ότι «εφαλτήριο για την ανάπτυξη του Τραπεζικού Ομίλου Eurobank υπήρξε η εξαγορά, πριν από επτά περίπου χρόνια, και η μετέπειτα συγχώνευση με την Τράπεζα Κρήτης που υπήρξε ένας πρωτοπόρος τραπεζικός οργανισμός με σημαντική παρουσία και δραστηριότητα στη Μεγαλόνησο», για να τονίσει ότι η Eurobank διευρύνει την παρουσία της στην Κρήτη για να στηρίξει ακόμα πιο αποφασιστικά, παράλληλα με τις συνεχώς ποιοτικά αναβαθμιζόμενες υπηρεσίες της, τις ανάγκες της αναπτυσσόμενης οικονομίας της περιοχής.
Η Διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου κα Νώτα Δημοπούλου-Ρεθεμιωτάκη μεταξύ άλλων τόνισε «η έκδοση στοχεύει να λειτουργήσει με συνδυασμό κειμένων και εικόνων σαν “μίτος” στον γοητευτικό λαβύρινθο της κρητικής αρχαιολογίας και να υπομνηματίσει την πολιτισμική ποικιλότητα, πρωτοπορία και διαφοροποίηση που αναπτύχθηκε στην Κρήτη στην πορεία του χρόνου. Το πλούσιο εκθεσιακό απόθεμα του Μουσείου Ηρακλείου επιτρέπει κατάταξη και ανάγνωση από διάφορες οπτικές γωνίες: χρονολογικά, θεματικά, γεωγραφικά-χωρικά, ειδολογικά, στυλιστικά. Ακολουθώντας την απαραίτητη χρονολογική ανέλιξη, επιχειρείται η παράλληλη ανάπτυξη των επιμέρους θεμάτων για κάθε πολιτισμική ενότητα, σκιαγραφώντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της. Η περίφημη Μινωική Συλλογή του Μουσείου Ηρακλείου, που αποτελεί τον κύριο κορμό των εκθεσιακών ενοτήτων του, περιλαμβάνει τα πιο διάσημα και εμβληματικά έργα του Μινωικού κόσμου αλλά και χιλιάδες ακόμη, εξίσου σημαντικά, εκθέματα που τεκμηριώνουν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του Μινωικού πολιτισμικού φαινομένου και τις επιμέρους εκφράσεις του, όπως έχουν ερμηνευθεί από την αρχαιολογική έρευνα: την οικονομική άνθηση και ανάδειξη των ισχυρών κοινωνικών ομάδων κατά την τρίτη χιλιετία, την προβολή πλούτου και ισχύος με είδη πολυτελή όπως χρυσά κοσμήματα, ασημένια εγχειρίδια, ελεφαντοστέινες σφραγίδες, την ανάπτυξη του εμπορίου, την άνθηση της τέχνης και ανάπτυξη της τεχνικής και τεχνολογίας. Εξελίξεις, που οδήγησαν εν συνεχεία κατά τη δεύτερη χιλιετία π.Χ. στην εποχή της μεγάλης ακμής, στην ίδρυση των Μινωικών ανακτόρων και την ανάπτυξη του ανακτορικού συστήματος εξουσίας και διοίκησης, στην εξάπλωση των οικισμών και αγρεπαύλεων, την οργάνωση ιερών, στην παγίωση πολυεπίπεδων κοινωνικών δομών και στιβαρής πολιτικής και διοικητικής οργάνωσης».
Στο σχεδιασμό και την καλλιτεχνική επιμέλεια της έκδοσης αναφέρθηκε η κα Ειρήνη Λούβρου, από τις Εκδόσεις ΟΛΚΟΣ που τόνισε ότι «με την επεξεργασία των εικόνων, τη σελιδοποίηση και τα διαφωτιστικά κείμενα θελήσαμε να προβάλουμε την πολυμορφία και την πολυχρωμία αυτού του πολιτισμού περικλείοντας στις σελίδες του βιβλίου “τον θαυμαστό Μινωικό κόσμο”».
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης παρουσίασε ο κ. Αλέξης Κωστάλας.